Адамдын Асыл ойлору

Сүйгөнүңдүн элесин күндүз жолукканыбызда көрдүм, түн ичинде уктап жатып түшүмдө көрдүм.

* * *

Аалы акынды мугалимим деп урматтайм. Анын лирикасы эмне деген кенч. Бардык эле акындар ушундай бийиктикке көтөрүлбөйт. Ал эми анын кара сөзүнөн кеменгерлик пайда болот. Талант менен кеменгерлик айкалышканда, акында өчпөгөн даанышмандык пайда болот.

* * *

Ийгиликке жетем деген кишинин санаасы ак. Жакшы кишинин башкаларга тилеги ак, ыр жазылган барактын өңү ак.

* * *

Күндөр кечээгүнкү, бүгүнкү жана эртеңки болуп бөлүнөт. Мындан кечээгүнкү, бүгүнкү күн эскирет. Эртеңки күн эч убакта эскирбейт. Анткени адам баласы эртеңки күнгө жетели деп, канат байлап баратабыз. Ошол үчүн ал жаңы, биз ошол жакка баратабыз.

* * *

Бала атасын элес-булас көрүп калган. Анда кандуу майдан күчөп турган чагы. Жоокерлер ат минип, батышка карай аттанып жатышкан. Бул окуя ошол жайдын сонун бир кечинде болуп өттү. Атасы энеси менен баласын жайлоого калтырып, жакага түшүп, андан ары майданга кетмек. Аларды жайлоого көңүлдөгүдөй жайгаштырды.

Жигит жары жана баласы менен коштошуп, чапкан бойдон батышка жөнөп кетти. Бала атасын көпкө карап турду. Жоокер кетип бараткан тарапка күн алоолоп батып бараткан болчу. Бала атасынан көзүн албайт. Ага бирде күн, бирде атчан чаап бараткан киши көрүнөт. Тигине узун бойлуу ак калпакчан жигит кетип баратат. Ат асман айга түйүлө туяктары, ай чапчып кишенеп жиберди.

Андан бери бир канча жылдар өттү. Бала атасынын өңүн эчак унутуп калган эле. Аны эстегенде күн батышка чаап бараткан атасынын элеси, эске келет. Атасы ага күн көрүнчү.

* * *

Он начар дос көтөрүп келе жаткан жүктү керек болсо, бир эле жакшы дос көтөрүп коёт.

* * *

Үй-бүлөнүн ысык сүйүүсүн катуу мыйзам жарата албайт аны бир гана ысык жүрөк жаратат. Мыйзам жарата албаган нерсени ысык жүрөк жаратат. Анткени адамдын, адамга болгон жакшылытын жүрөк гана жаратат.

* * *

Табыттын өлгөн кишиге кереги жок. Өлгөн кишини көмө турган тирүү кишиге керек. Чоң кишиге оюнчуктун кереги жок, аны ойной турган баласына керек.

Атанын балага айткан акылы, атага кереги жок, анын баласынын келечегине керек.

* * *

Дүйнөдөгү керемет нерселер булар: Жакшыларынын эң жакшысы, мыктыларынын эң мыктысы, атактууларынын эң атактуусу.

* * *

Бай өткөн өмүр бир башка, жардылыкта өткөн өмүр бир башка. Демек бул жашоодо ар бири, ар башка.

* * *

Асыл буюмдарды асыл кишилер жаратат. Алардын асылдык сапатын көргөндөр кубанат. Аны көрүп, билген кийинки муун кубанат.

* * *

Ыймансыздык каяктан келип чыккан? Аны биздин арабыздагы адамдар эле жараткан. Ыймансыз жүрөк ыймансыздыкты жараткан.

* * *

Жер канчалык кенен болгон менен жарды адамдар үчүн дүйнө ошончолук тар. Жардыларга кенен дүйнө ар дайыма тар.

* * *

Бир уяда окшош эле жумурткалар бар. Алардан жаралган балапандын бири кыраан, бири орто заар, жана коркоктору да бар. Баары оп-окшош жумуртка болгон менен алардын тагдырлары ар кандай жаралып жатпайбы. Мунун баары тагдырдагы жазмыштан болуп жатпайбы.

* * *

Тоок дагы бир жумуртка тууп:

– «Бул окуя кичинекей болгону менен мен үчүн чоң жаңылык», – деп какылыктады.

* * *

Бири-бирине кереги жок адамдар карыш жерде туруп жолукпайт. Сагынышкан адамдар жолугуп, сагынышпаган адамдар жолукпайт.

* * *

Ал өгөй эненин колунда жүрүп азапты көп тартты. Өгөй энелер жетимчиликти жаратат. Ошондуктан он өгөй эненин бирөө дагы өз энеге жеткен эмес. Анткени алардын жүрөгүндө баланынын көңүлүн жылыткан энелик мээрим болгон эмес.

* * *

Аарынын чакканы ачуу, балы таттуу, мактоо таттуу, бвардык адамдар ошону каалашат. Чындык ачуу, бирок аны туура кабыл алсаң таттуу жактары болот. Адамдар жалаң мактоону кабыл алышып, турмушта көп жаңылышкан болот.

* * *

Соо адамдар жээкте турган киши. Орулуу адам агып бараткан пенде. Дайранын жээгиндеги адам дайрадагы агып

бараткан кишиге колун берип, тартып, аман-эсен алып калса, бир эрдик кылган болот. Алардын пендечилиги ошол болот.

* * *

Оорулуу денени жакшы көңүл, кайрат айтуу айыктырып адам кылат. Соо денени орой мүнөз, кагып согуу, наадандыгы оорулуу кылат.

* * *

Биз маркумду узатып баратабыз. Ал калат, биз кетебиз. Анын калганы мобул эл үчүн аябай аянычтуу. Жакшы жаркын адамдын бизден бөлүнүп калганы да аябай аянычтуу.

* * *

Үйдөн мүрзөгө чейинки жол жакын эле, бирок ал жакта калгандар үчүн түбөлүк келе алгыс алыс.

* * *

Бирөө мүрзө жакты карап, ошол жакка кетсемби деп, капаланып жашоодон үмүт үзгөн болот. Адамдар бири-биринин көңүлүн калтырганда ушундай айла кеткен ойлор пайда болот.

* * *

Чындыктын балдары: эмгек, таалай, сүйүү, достук болду. Ушактын балдары: жаңжал, ач көздүк, жек көрүү жана көрө албастык болгон. Эки коңшу жер жаралгандан бери ыркы келбей карсылдашып, ынтымаксыз болгон.

* * *

Чындык менен жалганды чакадагы сууга салдык. Чындык суунун үстүнө калкып чыгып, өңү көрүндү. Жалгандык суунун түбүнөн көрүндү. Ошондон бири-биринен айырмаланган жактары көрүндү.

* * *

Жашоо мен ойлогондой эмес экен. Сен ойлогондой эмес экен. Ал такыр башкача экен.

* * *