Читаем Дарц полностью

– Къуръан чохь а, Iалайсалам, Пайхамаран хьадисашкахь а дийцина, дуьне доха гергадахча, адамашна гундолу даккхий Iаламаташ. Цкъа Маьхьди вуссур ву дуьнен чу, цо адамаш ийманехь нисдийр ду, царна йукъахь барт, машар бина, нийсо йина, беркате, машаре дахар кхуллур ду. ТIаккха цхьа хан йаьлча, адамаш ийманах доьхча, Дала царна таIзар дан Даджал воссор ву дуьнен чу, цо боьха мел дерг даржош, адамаш тиларчу дуьгур ду. ТIаккха, адамех къинхетам бина, йуха дуьнен чу воуьйтур ву, Iалайсалам, Iийса-пайхамар. Цо, Даджал а вийна, ийман меттахIоттор ду. Амма адамаш йуха а Iесадевр ду. Дала царна таIзарна малхбалехьара схьа, Йаджуд, Маджуд цIерш йолуш, цхьа къиза ши стаг воуьйтур ву, цара адамаш кхин тIе а тиларчу дохур ду. ТIаккха Дала малхбузехьара схьа малх кхоьтуьйтур бу, дуьненах цIе латор йу. Оцу цIергахь цхьа дийнат гучудер ду, адамийн мотт а буьйцуш. ТIаккха Делан омрица Исрапил-малико, дуьне-Iалам къардеш, зурманца хаам кхайкхор бу, дуьне духу аьлла. ТIаккха дуьне духур ду.

Уьш йаккхий билгалонаш йу хIара дуьне тIаьххьара а дохаран. Амма дуьне дохар цIеххьана хир дац, иза адамаша шаьш кIез-кIезиг дохош, духур ду. Цуьнан билгалонаш йийцина, Iалайсалам, вайн пайхамара. Бусалба динан Iилма хууш, кхетаме нах, хенан йохалла кIезиг хуьлуш, дIабевр бу. Вахош долу маларш даьржар ду, уьш молурш алсамбевр бу. Церан доьзалш эс доцуш, догIмаш сакхт хир бу. Бусалба дин хьехар, бусалба дино бохург кхочушдар цунна хьакъдоцчу, ийман доцчу нахехь хир ду. Цара бусалба динах севдагалла лелор йу, хьарам некъашца хьал-бахам гулбийр бу. Хьекъалечу, кхетам болчу, ийман долчу, оьздачу нехан сий-пусар хир дац. Шайна цхьа пайда ца хилча, Делан дуьхьа, мелан дуьхьа вовшашна гIодийраш хир бац. Боьрша нах шайн зударийн когаш кIел хир бу, бераш шайн дай-наношна дуьхьалдевр ду. Боьхачу, оьздабоцчу, йамартчу, стешхачу нехан халкъана йукъахь сий хир ду. Далла Iамал дIа а тесна, адамаш синкъерамашка, иллешка, эшаршка, пондаршка, жиргIанашка доьрзур ду. Делан дош а дицдина, эхарт а дицдина, адамаш дуьненна тIаьхьадевр ду, масех гIатт долуш цIенош дийр ду, царна чохь Далла Iамал йийр йац, синкъерамашка гулбелла, пондарш, эшарш лоькхур йу. Кегийрхошна шайн дай, къенанаш сонта хетар бу, церан сий-пусар хир дац. Тешаме, догцIена, ийманехь адамаш кIезиг хир ду, иштта адам цхьана йуьртахь, цхьана шахьарахь ду аьлла хезча, адамаш цецдийр ду. Питанаш, адамаш дайар, мостагIаллаш алсамдевр ду. Боьршачу нахана тIехь чилланан духарш, куьйгех а, багахь а деши лелор ду. Делах ца тешачу Даджалан тобанах наха халкъ тиларчу дуьгур ду. Делан йозанаш, Iалайсалам, пайхамаран суннаш дицдийр ду. Iедал ийман доцчу, хьекъал а, кхетам а боцчу, йамартчу, къизачу адамийн карахь хир ду, бакъдерг олуш а, бакъонехьа а, нийсонехьа а къуьйсу нах цара хIаллакбийр бу. Кегийрхой Iеса хир бу, цара къилахь мел дерг, хьарам мел дерг, боьха мел дерг лелор ду. Адамашна йукъара барт бухур бу, безам-марзо дIайер йу. Делан некъа тIера дIабевллачу нехан сий хир ду. Оцу наха Делах тешаш, Делах кхоьруш, ийманехь болу нах эсах девлла адамаш лорур ду. Зударша шайн коьртара месаш бес-бесарчу куьце йохур йу, церан духарш чекх са а гуш, догIмашна тIелетта, эхье меженаш гуш хир ду. Майранаш а, зударий а вовшашца хьарам, йамарт, даррехь зина лелош хир бу. Адамаш хьекъалечу нахах дагадийр дац, хьекъал доцчу, оьзда боцчу, ийманехь боцчу нахе ладугIуш, царна тIаьхьахIуьттур ду. Исламан а, Къуръанан а цIе йовр йу, цара хьоьхург дицдийр ду. Далла Iамал йар эхье гIуллакх лорур ду…

Лерина ладоьгIучу нахана йуккъехь цхьаццанхьа белхар хезара. Овхьадана уллорчу цхьаммо, велхаран къурдаш а деш, мара ийзабора.

Перейти на страницу:

Похожие книги

Хромой Тимур
Хромой Тимур

Это история о Тамерлане, самом жестоком из полководцев, известных миру. Жажда власти горела в его сердце и укрепляла в решимости подчинять всех и вся своей воле, никто не мог рассчитывать на снисхождение. Великий воин, прозванный Хромым Тимуром, был могущественным политиком не только на полях сражений. В своей столице Самарканде он был ловким купцом и талантливым градостроителем. Внутри расшитых золотом шатров — мудрым отцом и дедом среди интриг многочисленных наследников. «Все пространство Мира должно принадлежать лишь одному царю» — так звучало правило его жизни и основной закон легендарной империи Тамерлана.Книга первая, «Хромой Тимур» написана в 1953–1954 гг.Какие-либо примечания в книжной версии отсутствуют, хотя имеется множество относительно малоизвестных названий и терминов. Однако данный труд не является ни научным, ни научно-популярным. Это художественное произведение и, поэтому, примечания могут отвлекать от образного восприятия материала.О произведении. Изданы первые три книги, входящие в труд под общим названием «Звезды над Самаркандом». Четвертая книга тетралогии («Белый конь») не была закончена вследствие смерти С. П. Бородина в 1974 г. О ней свидетельствуют черновики и четыре написанных главы, которые, видимо, так и не были опубликованы.

Сергей Петрович Бородин

Проза / Историческая проза