1.1.2.4 (2): ‘aeque ad religionem pertinere iudicans patriae facta litteris illustrare et res divinas conscribere’ ←
BM (1,5,2): ‘aeque… uirtutis est et bona patriae auxisse et mala in se transferri uoluisse’ (доблестному мужу свойственно стремиться возвеличивать Отчизну благодеяниями, а несчастья сносить самому); ← BM (V, 1,9): ‘aeque pulchrum esse iudicans et uincere reges et facere’ (считал, что одинаково прекрасно и побеждать царей, и создавать их).1.1.3.1: ‘splendido successionis ordine’ ←
Юстин (1,4.1): ‘per ordinem successionis’ (Затем после многих царей царская власть перешла ‘в порядке наследования’ к Астиагу).1.1.3.2: ‘summae inter Theutones dignitatis matrona’ ←
BM (II, 6,8): ‘summae dignitatis… femina’ (случилось так, что ‘одна высокородная женщина’ очень преклонных лет…).1.2.1.4: ‘plus splendoris, ita minus securitatis aulis quam tuguriis inesse’ ←
BM (VII, 1,2): ‘magis se probare securitate ridens tugurium quam tristem curis et sollicitudinibus aulam’ (ответил, что простую хижину бедняка с её безопасностью он ценит куда выше, чем омрачённые тревогами и заботами покои дворцов).1.2.1.5 (1): ‘gratulari’ (в знач.: радоваться, сильно веселиться) ←
Апулей, Апология (41, 6): ‘ego gratulor nescire istos legisse me’ (‘На моё счастье’, они не знают, что я читал Феофрастово…).1.2.1.5 (2): ‘sagaciter… regiae condicionis habitum contemplatus’ ←
BM (II, 6, 12): см. комм. к 8.14.6.5.1.2.2.2: ‘consternatione’ (в зн.: заговор, восстание, мятеж) ←
ККР(Х, 2.15): ‘repens consternatio’ (Тогда царь сказал: «Что означает ваше ‘неожиданное возмущение’ и дерзкая распущенность?).1.3.1.6 (1): ‘perfectissimum humani roboris specimen’ ←
BM (IV, 3, 5): ‘fortitudinis perfectissimum specimen’ (Марк Курий — ‘совершенный образец… выдающейся храбрости’).1.3.1.6 (2): ‘tantaque indolis eius experimenta fuere’ ←
BM (III, 1, praef.): ‘certo cum indolis experimento’ (я намерен показать на примерах, которые ‘дадут точное представление о способностях этих людей’).1.3.1.7: ‘praecurrebat igitur Skioldus virium complementum animi maturitate conflictusque gessit, quorum vix spectator ob teneritudinem esse poterat’ ←
BM (III, 1,1): ‘praecucurrit igitur Lepidus aetatis stabilimentum fortiter faciendi celeritate duplicemque laudem e proelio retulit, cuius eum uix spectatorem anni esse patiebantur’ (вот так Лепид быстро преодолел порог взрослой храбрости и возвратился с поля боя с двойной похвалой, которую едва дозволяли его годы).1.3.2.3 (1): ‘rescindendarum manumissionum’ ←
BM (II, 6, 7): ‘manumissiones rescindere’ (массилийцы позволяют себе трижды ‘отменять отпуск на волю’ одного и того же человека, если обнаруживают, что последний трижды обманул своего хозяина).1.3.2.3 (2): ‘quem forte libertate donaverat, clandestinis insidiis petitus’ ←
BM (II, 5,3): ‘uiros suos clandestinis insidiis ueneno perimerent’ (с помощью яда коварно убили своих мужей).1.3.2.4: ‘affirmare solitus pecuniam ad milites, gloriam ad ducem redundare debere’ ←
BM (IV, 3, 8): ‘praeclare secum actum existimans, quod ex illa uictoria alii pecuniam, ipse gloriam occupasset’ (в свой дом Эмилий не взял ничего ценного, ‘полагая, что лучше пусть другие извлекают деньги из его победы, а сам он будет довольствоваться славой’); ← BM (IV, 3, 13): ‘Karthaginis ас Numantiae spoliis comparare plures potuerat, nisi operum suorum ad se laudem, manubias ad patriam redundare maluisset’ (он мог бы оставить себе куда больше из захваченного в Карфагене и Нумантии, если бы не считал более правильным самому довольствоваться одной лишь славой за свои подвиги, а всю добычу отдавать Отчизне).1.3.2.5: ‘ex fisco suo solvebat’ ←
ВМ (VI, 2,11): ‘ex suo fisco solui’ (велел ‘из своих средств выплатить’ все долги Помпея).1.3.2.7 (1): ‘perditam et enervam vitam agentes continentiamque luxu labefacere solitos’ ←
BM (III, 5,2): ‘perditam luxuria uitam egit’ (а теперь посмотрим, как ‘беспутно прожёг жизнь’ Квинт Фабий Максим).1.3.2.7 (2): ‘ad capessendam virtutem… excitabat’ ←
BM (III, 2, ext. 7 и VII, 2, 1): см. комм. к 3.5.1.3.1.3.3.1 (1): ‘virtutisque procursu’ ←
BM (III, 2, praef.): ‘procursusque uirtutis’ (поскольку выше мы уже рассмотрели начала и ‘первые проявления доблести’, обратимся теперь именно к этому качеству).1.3.3.1 (2): ‘Theutonum Danorumque exercitu inspectante ex provocatione dimicavit’ ←
BM (III, 2,24): ‘cum quibus inspectante utroque exercitu ex prouocatione dimicasset’ ([Луций Сикций Дентат] восьмерых противников поразил в единоборствах на глазах своего и чужого войска).1.4.1.1: ‘acerrimo nuptiarum aemulo liberatus’ ←
BM (VII, 2, 3): ‘acri emulo liberata’ (теперь, когда они уже избавились от этого своего жестокого врага).