— А гэта абавязкова? Яна нясмела ўсміхнулася.
— А калі на нас абрынецца шторм, мы напішам нашым сябрам і каханым апошнія лісты і кінем у хвалі прасмоленую бутэльку. Вось гэту.— Ён выняў з кішэні стограмовую сувенірную пляшачку, што ўсё ж захапіў на развітанне ў бары.
Дзеўчына, відаць, прыняла ягоныя паводзіны за жартаўлівыя і супакоілася.
З паўгадзіны плылі ў маўчанні. Дзеўчанё апусціла ў ваду вузкую далонь і час ад часу падносіла яе да лоба і шчок. Аднаго разу яна лізнула палец, крышачку паморшчылася, і ў паўзмроку Кастусь пабачыў на яе твары дзіцячую ўсцеху, кібы толькі цяпер яна пераканалася, што мора і сапраўды салёнае.
Ветрык ледзь улоўна пасвяжэў. Вокны лодачнай станцыі зліліся з россыпам залатых агнёў, што значылі бераг.
Цёмнае неба глядзелася ў мора мірыядамі зорак. Калісьці, у тым, другім сваім жыцці, ён, да глыбокае ночы заседзеўшыся за пісьмовым сталом, выходзіў з дому і, апанаваны дзіўньш хзаляваннем, маліўся зорам, іх бясконцасці і вечнасці і прасіў у зор веры ў сябе і свае кнігі...
Не будзе ніякіх кніг. Нічога не будзе. Таму што гэта нікому, апроч яго, непатрэбна. А мураш, які хоча пераплыць раку, можа выклікаць толькі шкадобу.
Зоры не памаглі, як некалі яны, гэткія самыя далёкія і халодныя, не ўратазалі квітнеючага горада, які, Кастусь ведаў, ляжыць цяпер на дне якраз пад імі, як недзе, схаваная пад тоўшчаю марской вады, ляжыць мёртвая Атлантыда і толькі порсткая стракатая рыбка на хвілю замірае перад аплеценымі багавіннем калонамі казачнага храму і няўцямна глядзіць на словы, напісаныя на незразумелай мове...
Іх адносіла ўсё далей. Цяпер паміж імі і берагам было не мепш кіламетра. Дзосьці нарадзіўся новы, дужэйшы вецер, і лодку пачало прыкметна зыбаць.
— Вецер...— прамовіла дзеўчанё.
Кастусь не адгукнуўся.
— Вецер...— паўтарыла яна.
— Здаецца, гэта ваша ідэя — катацца на лодцы? Дзеўчанё з надзеяй паглядзела на Кастуся:
— Скажыце, а з намі нічога не можа здарыцца?
— Нічога. Калі не лічыць, што акулы маюць шанц нядрэнна павячэраць.
Дзеўчанё спуджана сцялася.
— Я забылася вас папярэдзіць...— вымучана ўсміхнулася яна.— Я не ўмею плаваць.
Па небе папаўзлі хмары, і на ім хутка не засталося ніводнае зоркі. Дзеўчанё спалохана пазірала на Кастуся і, пацепваючыся, абцягвала рукавы лёгкай кофтачкі.
Ён скінуў з плячэй пінжак:
— Вазьміце.
Ад гэтага людскага руху дзеўчанё трохі акрыяла.
— Калі ласка, не маўчыце,— папрасіла яна.— Гаварыце што-небудзь.
— Самая пара,— пагадзіўся ён.— Дык на чым мы спыніліся на беразе? Калі я не памыляюся, на тым, што чалавеку трэба ў нешта верыць?
Яна кіўнула.
— I ў што верыце вы?
— У сына.
— Таго самага?
— Не, у звычайнага.
— Гэта штосьці новае.
— Ніякае не новае. Проста я веру ў майго сына.
— У вас ёсць сын?
— Хутка будзе,— адказала яна.— I я выхаваю яго сапраўдным чалавекам.— Гэта «я» было вельмі падкрэсленае.
— А бацька?
— Яго няма.
— Ад святога духу?— па інерцыі хмыкнуў Кастусь, ужо адчуваючы, што гаворыць не тое.
— Не, не ад святога. Але гэтага чалавека папросту не існуе. Гэта быў міф, які я сама прыдумала. I праўда ў ім толькі тое, што ў мяне будзе сын.
— А што кажуць бацькі?
— Яны мяне выгналі.
— Як гэта выгналі?
— Звычайна. Спачатку яны прымушалі мяне зрабіць, каб сына не было, але я не згадзілася, і яны мяне выгналі.
— I калі гэта здарылася?
— Сёння.
— А навошта вы прыйшлі ў бар?
— Хацелася да людзей.
— А за мой столік, чаму вы селі за мой столік?
— Я ўбачыла вашы вочы, калі вы стаялі каля стойкі.
— Ну і што?
— Яны не такія, як звычайна бываюць у людзей.
— А якія, якія, можаш ты мне растлумачыць?
— Страшныя,— павагаўшыся, адказала яна.— Вас нельга было пакідаць аднаго.
Усё гэта звалілася на Кастуся так раптоўна, што ён не стрываў:
— Хто цябе прасіў лезці да мяне? Ты хоць разумееш, што, калі падымецца сапраўдны вецер, мы прасцей простага трапім у госці да рыб?
Толькі цяпер Кастусь нарэшце па-сапраўднаму зразумеў, што ён не адзін, што побач другі чалавек, гэтая незнаёмая дзіўная дзяўчына, якая, замест таго каб румзаць цяпер дзе-небудзь у пад'ездзе, сядзіць разам з ім у лодцы без вёслаў, і гэтую лодку адносіць усё далей і далей ад берага.
Ён адчуў, як у сэрца закрадаецца страх. Спадзявацца на нечую дапамогу марна. Рудому лодачніку і яго сабутэльніку, якія толькі і ведаюць, што яны ў моры, мора цяпер па калена.
Трэба было нешта рабіць. Першая думка — залезці ў ваду і, плывучы, штурхаць лодку да берага. Паспеўшы ўжо расшпіліць кашулю, ён сцяміў, што гэта магло б дапамагчы дзе-небудзь на зацішным возеры, але толькі не тут. Заставалася адно — трымацца супраць хваляў, каб не перакуліцца. Ён сцягнуў з ног чаравікі і, падграбаючы імі, стаў паварочваць лодку, усцешна адчуваючы, што яна слухаецца.
— Баішся? — спытаў ён, каб падбадзёрыць дзеўчанё.
— Трошачкі. А ты? — Яе «ты» прагучала так натуральна, што Кастусь нават не змеціў яго.
— А! Ты, калі ласка, не зважай, што я тут накрычаў. Гэта з дурасці. Усё будзе добра. Ночы цяпер кароткія, а там рыбакі заўважаць. Невялікая марская прыгода.