Ведзьміна тоня

Пасля абеду вырашылі сабрацца ў садзе дзеда Васіля: амаль усё, як ім здавалася, было гатова.

…Голас у тэлефоннай трубцы Жэнька не пазнала, хоць ён здаваўся ёй знаёмым.

— Так, я Яўгенія Лошчык. А хто мяне пытае?

— Гэта карэспандэнт раённай газеты Мікульчык, — адазваліся ў трубцы, і, не даючы Жэньцы апомніцца, голас працягваў: — Ну, давай раскажы, чаму не пішаш, што там у вас робіцца?

— Дык няма аб чым пакуль пісаць…

— Як няма? А хто збіраецца адшукаць у балоце магілу партызан, каб зрабіць перазахаванне? Вы? Ну, а маўчыш… Так, ты ў школе ў Саюзе моладзі?

— Так, у БРСМ…. — разгубілася Жэнька: адкуль у рэдакцыі ведаюць пра іх планы? — Дык мы нічога яшчэ не знайшлі…

— Гэта ўжо справа іншая. Знойдуць і без вас, калі ўзяліся. Ваш старшыня сельвыканкама быў у раёне, тут усё ведаюць, гэта справа надзвычай сур’ёзная. Раскажы, хто там збіраецца ў пошукі. Вам гэты самы партызан, як яго, Карота, так? Калі расказваў?

— У школе… Ну, гэта яшчэ раней было…

— Так… У школе была сустрэча… І пасля той сустрэчы школьная арганізацыя БРСМ вырашыла адшукаць магілу партызан, каб зрабіць перазахаванне. Хто ўдзельнічае?

— Ды не так было…

— Ну, няхай крыху не так, гэта дробязі. Хто там з вамі?

— Ну-у, — разгубілася Жэнька канчаткова ад гэтага націску карэспандэнта. — Сяргей, ён з нашай вёскі, жыве ў інтэрнаце, захацеў парыбачыць на Ведзьмінай тоні. І яшчэ Віталь, вучань нашага класа, Віцька, мой брат…

— Віталь член БРСМ? — зноў перабіў карэспандэнт Жэньку. — Хто з настаўнікаў будзе з вамі? Дарэчы, ты якую пасаду займаеш?

— Дзе займаю?

— Ты хто ў пярвічнай арганізацыі? Хто ў вас сакратар?

— Я — член камітэта…

— Так, добра. Я прыеду на гэтым тыдні, ты раскажаш усё больш падрабязна. Пакуль хопіць. А надалей я цябе прашу аб такіх навінах абавязкова паведамляць нам, — закончыў карэспандэнт ушчуваннем, і ў трубцы раздаліся кароткія гудкі.

Жэнька стаяла чырвоная. Не ведала, аб чым і думаць. Ну, пісаць яшчэ не было аб чым — яны ж нічога яшчэ не адшукалі, плыт яшчэ не гатовы… Вядома, яна планавала напісаць цэлы рэпартаж. Са здымкамі…

Успомніла аб здымках, падумала, што зараз вось закончыць усе клопаты па хаце і пойдзе з фотаапаратам у сад да хлопцаў і дзеда Васіля…

Частка 20

Бацька Віталя падагнаў трактар блізка да хаты, заглушыў.

— Гэй, разгружай! — гукнуў ён.

Хлопцы пазаскоквалі на прычэп. Тут было дзесяткі тры тонкіх дошак, доўгія рэйкі.

— Ух ты, матэрыял сапраўдны!

— Ось плыт будзе!

Разгрузілі хутка, пацягалі на надворак да дзеда. Тут ужо пад прыглядам дзеда Васіля пачалі разбіраць дошкі.

Размяралі, абразалі, складвалі каркас прама на зямлі, нажыўляючы між сабой дошкі і рэйкі. Плыт вырашылі зрабіць яшчэ большы — цэлых пяць метраў даўжыні. А вакол бартоў — парэнчы, каб незнарок не ўпасці ў ваду. Яшчэ падумалі, што трэба два вялікія вяслы — хто ведае, якая там глыбіня на тоні, ці атрымаецца толькі шастамі адпіхвацца.

Вёслы рабіў дзед Васіль. Няспешна, сякерай, а сякера ў яго — што тое лязо. Хлопцы кавалкамі шкла зачышчалі ручкі вёслаў — каб былі гладкія, не набівалі мазалі. Потым дзед камандаваў, паказваў і падказваў, а хлопцы майстравалі ўключыны — спецыяльныя штукі на вёслах, каб можна было грэбці імі і вёслы не выпадалі.

Па ходзе справы і праект плыта мяняўся. Яшчэ два дадатковыя адсекі зрабілі — каб упіхнуць туды дзве вялікія камеры з аўтамабільных колаў. Гэта старшыня прывёз, Мікалай Рыгоравіч. Праўда, папрасіў, каб потым вярнулі.

Жэнька спіс усяго патрэбнага склала. Калі пачалі зносіць усё да будана Сяргея, Віталь хапіўся за галаву:

— Ты што, ніякі плыт не вытрымае! Мы ж не на Паўночны полюс!

— Маўчы! Ты свае справы ладзь, а ў мае не лезь. Я нічога лішняга не бяру. Што, у далонях суп варыць будзеш?

— Які суп? Мы набяром…

– «Ролтана» і будзеце грызці сухім. Ведаю я вас. Усякай атрутай набіваеце свае жываты… Ты мне месца на плыце зрабі, каб вада ніяк не даставала, а то…

— Зраблю, зраблю, — прабурчаў Віталь, хоць ніколькі клопаты Жэнькі не псавалі настрою — ух, якая грунтоўная экспедыцыя атрымліваецца! Нават аптэчка ў іх ёсць.

Два дні прайшлі ў прыемных справах. Практычна ўсё было гатова. І неяк не адважваліся завесці з дзедам Васілём гаворку аб галоўным: аб тым дні, калі яны збяруцца на Ведзьміну тоню. Страшнавата было. Быццам усё перад гэтым здавалася простай гульнёй, а цяпер пачыналася сама справа — адказная і сур’ёзная…

— Я нешта дык і не ўяўляю, як мы разам з дзедам Васілём паплывём па тоні, — прызнаўся Віцька.

Сядзелі на беразе копанкі, закінуўшы вуды. Клёву не было, але не гаравалі з такой нагоды, бо прыйшлі больш адпачыць. Рукі ад работы балелі адчувальна.

— А я як пагляджу, колькі нам перанесці трэба ўсяго на Заікін востраў па балоцістай сцежцы, аж млосна робіцца, — адказаў на гэта Віталь.

— Нічога, вочы баяцца, а рукі робяць, — спакойна сказаў Сяргей. — Вы паглядзіце, колькі ўсяго зрабілі… Садок наш не пазнаць: і будан які стаіць, і навес ёсць, і каркас плыта гатовы, і бутэлек гара… Перанясём. Галоўнае ў такой справе — вызначыць для сябе, што робіцца такое не за гадзіну, не за дзве. Робіш і робіш… Яно само заканчваецца. Пакрысе…