37
Ibid. P. 139–140. XXXV ст. В Ниме уже в начале XVIII в., в 1716 г., регламент в этой части был изменен, и подмастерья иностранцы принимались в мастера по тем же правилам, что и все остальные подмастерья, выполнив шедевр и заплатив вступительный взнос: «Компаньоны иностранцы могут равным образом быть приняты в мастера, предоставив те же свидетельства их способностей, невзирая на то, что написано в статье XXXV указанного регламен38
За регистрацию полагалось платить 24 парижских су, о самом регистре подробно рассказано в XVII ст. регламента: Ibid. P. 14.39
Ibid. P. 14–15. XVIII ст.40
Ibid. P. 17. XXIV ст.41
Регламент напоминает о принятом в 1656 г. решении отменить все выданные ранее красильщикам Парижа патенты: Statuts, ordonnances et reglemens pour les Teinturiers en grand et bon teint des Draps, Serges et autres Etoffes de laine // Ibid. P., 1730. Vol. 1. P. 363. LIII ст.42
Ibid. Vol. 2. P. 181. III ст. Данная статья относилась не только к иностранцам, но к чужакам вообще43
Ibid. P. 412–413. XV ст.44
Ibid. P. 542–543. V ст.45
Ibid. P. 498. XI ст.; Archives legislatives de la ville de Reims. P. 862. XI ст. Регламент был составлен и принят в Реймсе в 1666 г., однако утвержден королевским патентом только в 1669 г., и в позднейших постановлениях центральной и местной власти устав датируется 1669 г. Подробнее об истории его создания:46
Recueil des reglements. Vol. 2. P. 234. LXXIV ст.; P. 252. CLVIII ст.47
Ibid. P., 1730. Vol. 3. P. 217. IV ст.48
К примеру, регламент сукноделов и изготовителей саржи Бове (1667): «Tous Maistres Drapans ou Sergiers, et Ouvriers forains et estrangers, qui vou-dront s’establir en laditte ville de Beauvais, seront refüs dans ledit Corps de Mes-tier, en faisant apparoir qu’ils estoient passez Maistres aux lieux qu’ils quittez, ou faisant apprentissage de trois ans, le tout a leur choix; apres quoy ledit Estranger sera refü dans ledit Corps…»: Ibid. Vol. 2. P. 181. III ст.49
Ordonnances et Reglemens pour les longueurs, largeurs et qualitez des drapa, serges et autres etoffes de laine et fil // Ibid. Vol. 1. P. 295. XLVII ст.50
«Toutes personnes qui voudront se faire Apprentifs dudit mestier, seront obligez de bien et düёment servir leurs Maistres sous lesquels ils seront Jurez, sfa-voirs les Estrangers l’espace de trois annees ainsi qu’il est dis au V. Articles; et les Franfois l’espace de quatre ans, y prenant feu, lieu et demeure…»: Ibid. Vol. 2. P. 548. XXXIX ст.51
Ibid. P. 18. III ст.52
Ibid. P. 48. XXXV ст.53
Ibid. P. 113–114. XXXIX ст.54
Ibid. P. 139–140. XXXV ст.55
Ibid. P. 181. III ст.56
Ibid. P. 498. XI ст.; Archives legislatives de la ville de Reims. P. 862. XI ст.57
Recueil des reglements. Vol. 2. P. 415. XXXII ст.58
Ibid. P. 550. LI ст.59
Ibid. Vol. 3. P. 228–229. LII ст.60
«S eront neantmoins lesdits Ouvriers et Habitans de ladite Ville, et ceux qui y auront gagne la franchise, employez par preference ausdits Forains et Estrangers, en faisant par lesdits Ouvriers de la Ville les ouvrages ausquels ils seront employez, bien et düёment, et travaillant en la maniere qui sera prescrite par les Maistres qui les employeront; lesquels pour les cas cy-dessus seront cras a leur serment, contre lesdits ouvriers»: Ibid. Vol. 2. P. 192. XXXIX ст.61
62
63
Начиная со дня обнародования постановления и под угрозой штрафа в 150 ливров, половина которого предназначалась бедным, а другая половина – мастерам и хранителям ремесла (присяжным): Recueil des reglements. Vol. 2. P. 84. XXVI ст.