Кытылга кыыс ытыыра

– Инна, олох о?о?уута, ыйааххыт буолла?а. Хайда?ын да и?ин эн дьи?нээх тапталы, улахан тапталы биллэ?и?. Мин урут да эппитим дии, онноо?ор би?иги, чугас дь??гэлэри?, эйиэхэ кэлэн ааспыт дьолунан дьоллонон олоробут. Бу орто дойдуга таптал баар эбит ээ дэ?эбит. Дьи?нээхтик таптаабыт эр ки?ини илэ биллэхпит, ол тапталтан эн хайдахтаах курдук кыыс о?олуу иккистээн тыллыбыккын, тупсуоххунан тупсубуккун к?рд?хп?т. Билигин би?иги эмиэ эрэллээхтик, улаханнык таптал баар дэ?эбит, – диэбитэ Ася.

Инна, дири?ник ???э тыынан кэби?э-кэби?э, альбомун т????гэр хам куу?ан оттуллубут о?ох иннигэр олорунан кэбистэ. Та?ырдьа эмиэ к?????? ардах т??эн сабыгыратан барда…

Кыыс кырдалыгар

Оо, дойдум барахсан, к?нд?г?н да?аны! Салгынныын, сыттыын-сымардыын с?рэ?и-быары ортотунан киирэн то?о ба?ас ?ч?гэйэй! Уулусса то?ойун аайы тохтоон кэпсэтэр биир дойдулаахтарым, били оруобуна Исай Брызгалов ырыатыгар ылланарыныы, ийэ, а?а курдук чугаскыт. Сыл-хонук баттаан э?иги кырдьыбыккытынан к?рд?хх?, к?н-дьыл да барбыт, ол аата саас да ырааппыт буолла?а».

Светлана Николаевна ?р?с кытылын устун аргыый хааман и?эн ыскамыайка?а кэлэн олордо. Ыскамыайка эрэйдээх эмиэ кырдьаахтаабыт. Эмиэ бэйэтэ туспа олох кэрэ?итэ турда?а эбээт. Т???л??х эдэр паараны олордон, к?рс???ннэрэн, арааран ааспыта буолуой? Светлана Николаевна ыскамыайка?а олорон эбэтин са?а к?р?р ки?илии одуулаата. Кырдьык, уруккута буолбатах, хайдах эрэ б??с-б?т?нн?? ?лб??д?йб?т, со?уорбут к?р??нэммит. Урут… оо, кэрэ да к?ст??лээх этэ… Светлана Николаевна хара?ын симэн ылла. Эбэ уута ып-ыраас, дьэп-дьэ?кир буолара, мэктиэтигэр уу т?гэ?эр уста сылдьар балыктар курдаттыы к?ст?лл?р?. Биэрэгэр чыычаах араа?а мустан ыллыыра, ?п-?р?? хоптолор уу кырсын ?рд?нэн талбаара к?т?лл?р?. Оттон киэ?э чуумпуга налыйан-наскыйан, аргыый м?лб?й? устан эмиэ ки?и тылынан сатаан эппэт кэрэ к?ст??лэнэрэ. Светлана о?о сылдьан уу ба?а киирэн баран к??ххэ сууламмыт ?р?с у?уоргу ?тт?н, ыраах к?ст?р хайалары одуулаан кытылга ??р-?р таалан олороро. Ол кэм?э ??р??-к?т??, сырдык санаа эрэ аргыстаах, оло?у билэ илик ту?уй кыыс о?о этэ буолла?а. Оттон билигин эбэтэ барахсан элбэ?и да эргитэ санатар…

Светлана Николаевна хоту диэкиттэн с?р??н тыал ?рб?т?гэр хайдах эрэ дьагдьайа бы?ыытыйан эмискэ ойон турда: «Бэйи, дьиэ?э барыахха. Эдьиийим аах с?тэриэхтэрэ». Уонна бу киэ?э хайаан да Лариса?а т?л?пп??нн??хтээх, дь??гэтэ улуус кииниттэн б?г?н кэлиэхтээх. Дьэ долгутуулаах к?рс???? к??тэр!

Эдьиийин аахха кэлбитэ – бары утуйаары оннуларын булан эрэллэр. К?н? бы?а окко, о?уруокка, ?лэ?э эриллибит дьон эрдэ сыталлар, сарсыарда эрдэ туран тар?а?ыахтара турда?а. Светлана утуйа иликтэринэ дь??гэтигэр т?л?пп??нн?? охсорго бы?аарынна.

– Алло, дорооболору?. Сергеевтэр дуо? О?олор, маама?ыт кэллэ дуо? – Светлана Николаевна дь??гэтин куола?ын истэриттэн долгуйан барда.

– Кэлбитэ. Эн тетя Света?ын дуо? – кыра уол куола?а ча?аарар.

– Даа-даа, т?ргэнник ы?ыр, то?ойум.

– Хотуой, Сибиэтэ, бирибиэт! Куоласкын истэр к?ннээх эбиппин ээ.

– Привет, дь??гэ-э! Эн ха?ан и?итти? кэлбиппин?

– Хас да хонуктаа?ыта эйигин ма?а?ыы??а к?рб?т дьон «донуостаабыттара». Уонна бу о?олорго эрийэн истэбин. Хаста да дьо??ор т?л?пп??нн?? сатаабытым. И?ирдьэ-та?ырдьа буолуоххут, ким да суох буолан и?ээччи.

– Дьэ, тугу кэпсиигин? Лариса, бириэмэ да ырааппыт. Дьонум утуйан эрэллэр. Онон эн би?икки сарсын ханна к?рс??эрбитин бы?аарыахха, – Светлана дьоно ороннорун та?ынан ?р?-та?нары элэ?нэ?эн барбыттарыгар ыксаата.

– Бээрэ, эн т??? ?р буола кэлли?? – Лариса хата холку.

– ?й??н мантан ара?абын. ?лэбэр эрдэ ы?ырбыттар, онон ыксал буолла. Уоппуска?а сылдьыбытым ыраатта ээ. Кэлэн и?эн Гриша дьонугар уонча хоммутум, уолбун онно хаалларбытым.

– Кэм буолуо, эн ыксыыры? биллэр этэ. Оччо?о хайдах буолабыт? – Лариса куола?ыгар ыксыыры? бэрт эбит диэн сэмэлээ?ин и?илиннэ.

– Сарсын эн хайдах бириэмэлээххинэн Кыыс Кырдалыгар к?рс????ххэ, – Светлана ?рт?н былааннаабыт буолан этэ о?уста.

– Кыыс Кырдалыгар даа? Айыкка, бачча куйааска та?ырдьа дуо? – Лариса со?уйуу-?м?р?? б???т?н т??эрдэ.

– Бу ?л?гэр самаан сайын сатыылаан турда?ына ама дьиэ?э хаайтаран олоруохпут дуо? Кыра ы?ык, чэй ылыахпыт. Хонууга олоро т????хп?т буолла?а дии. Дьону? к???лл??ллэр ини?

– Дьэ эн эрэ буола??ын бу о?олор к???лл??ллэр. Чэ с?п. 11 чааска миэхэ к?рс??ххэ. Сарсы??а диэри!

Сарсыныгар Лариса тиэргэнигэр к?рс??эн, хас да сыл к?рс?спэтэх дь??гэлиилэр сиэрдэринэн, омуннаахтык куусту?ан, сылла?ан Кыыс Кырдала диэн ?рэх ?рд?гэр турар айыл?а биир маанылаан о?орбут кэрэ миэстэтин диэки хаамсыбыттара… Уруккуну-хойуккуну, о?о саас, оскуола до?отторун ахты?ан атахтара уруккуттан да кэлэ ??рэммит сиригэр т?ргэнник тиийбитэ.

– Оо, дорообо, Кыыс Кырдала барахсан! На?аа да ахтар сирим буолла?ы? эбээт! – Светлана б?лк?й талахтарынан тулаламмыт кырдалга кыыс о?олуу кылыйбахтаан ылбыта.

– Айыккабыын, куорат ч??чэтэ диэх курдук. Эниэргийэ? б???, аны аэробикалаан барды? дуу? – Лариса, модьу-та?а буолан куйааска хаампытыттан а?ылаабыт ки?и бы?ыытынан, «дьэ олорор сирбин буллум ээ» диэбиттии, ла?ыччы олорунан кэбиспитэ.