Новая прусская хроника (1394)

Deinde prima dominica post Petri et Pauli Schirgal rex, filius Algardis, cum XXX famulis venit in Prussiam et a magistra honorifice susceptus liberaliter dotatus; proposuit deinde vi[232]sitare regem Ungarie, tandem papam Urbanum; a quo si absotveretur a peccatis, fidem katholicam susciperet etc.

In estate proxima frater Kun commendator in Ragnita in die sancte Margarethe cum exercitu suo 4 terras igne etc. devastabant.

Authumpno frater Theodericus commendator de Balga feria 4a ant Dominici intrat Russiam, stetit juxta fluvium Nur dictum, prehabita cum fratribus consultacione, comple-vit propositum suum, Priske et Camentz devastando. Misit eciam fratrem Johannem Schonenvelt et Arnoldum de Burgen cum 100 in Drowitz et revertuntur in Melniken in profecium capitanei, qui omnibus suis precepit, ut in bona custodia vigilarent. Post hec in feria 5ta Theodericus de Elner pertransiit inavisatam terram Drogewitz in magna comitiva in obsidionem castri Melinken premisitque duos fratres et postea divertit se in terram Camentz in Russia, que juxta flumen Bug vastata est et revertitur prope Melinken castrum. Commendator eciam considerans fluvii quantitatem, equos suos transvadavit et venit domum.

Deinde Theodericus de Elner terram Bilse totam deva[234]stabat, procedens cum exercitu suo vulgariter in Rusen-Brisik castrum in 4 miliaribus vastans, vocavitque commendatorem de Osterode et peregrinos, prefectum premittens cum 500, Johannem de Lewen, qui villas circum devastans, venit in obsidionem, inavisatis incolis. Multi tamen fugiunt in castrum, de quibus aliqui fuerunl occisi, alii captivati et omnino spoliati. Insequitur eciam ctim 100 hominibus. Alii quoque sequuntur eum preter postremam custodiam. Et obsedit domum Brisik commendator. Frater Theodericus huiusmodi cognoscens in terram non avisatam ordinat Prutenos, qui circum ad 4 miliaria earn vastabant et in nocte redeunt ad commendatorem Brandenburgensem non reversum. Postea tamen conveniunt Sed frater Theodoricus habito consilio convertit se et terram Karten vulgariter vastat et succendit. Similiter alias terras et trans flumen vulgariter Nar salubriter revertitur cum 400 captivis, pecoribus etc. multis.

Caput XXI

In 1378. anno reysa indicitur contra paganos, in qua marschalkus Gotfridus dictus et commendator magnus, frater Rothgerus capitanei; dux quoque de Lothringen cum militibus et pe[236]regrinis multis intererant et simul sub obedientia Marschalchi veniunt in terram Littow, in tres parcientes exercitum, premissis vexillis terras invadunt et in nocte conveniunt et procedentes multos occidunt paganorum usque in crastinum et tanc intrant villam Parlayn, in qua steterunt 2 diebus in bona custodia. Misit eciam Marschalkus commendatorem de Osterode et prefectum de Girdow, fratrem Johannem Franke, ut victualia custodirent, ne ab inimicis spoliarentur, velut factum est anno elapso. Et quia avisatus fuit ordo, marschalkus consultis preceptoribus eciam misit commendatorem de Balga ad custodiam victualium, que Lithwani vi auferre proponebant. Hii vero custodes ex sorte multos captivabant et occiderunt et pauci evaserunt de paganis. Marschalkus consultacione habita cum duce predicto, postquam 6 diebus etc. paganos molestassent, redeunt salvi in Prussiam.

Frater Wygandus de Beldersheym prefectus in Ynsterburg cum suis intrat infra Kawen villam Wynstekaym 1 miliare, nec profecit, quia avisatus populus erat.

Eodem anno dux Lupoldus de Austria cum multis, comes de Cle similiter erant in Prussia. Ad quorum vota Magister indixit exercitum; in quo personaliter ad honorem domino[238]rum et patrie profectum intererant et veniunt in Weduclen, qui cum ibidem paganos percepissent, premissis vexillis sancti Georgii, deinde ducis, omnes paganos occursitantes occiderunt, completis VI noctibus revertuntur ad Mimilam prope Gallanten et Tromen invenientes naves redeunt in Prussiam cum paucis captivis.

Eodem eciam anno frater Wigandus dictus contra paganos se vertit, intrans deserta in die sancti Martini causa rapine et captivavit quendam bayorem vocabulo Malden, meliorem provisorem regis Kynstud, cum 18 viris, qui proposuerant dampna inferre cristianis, quos indempnis duxit in Ynsterburg et hoc fecit cum 60 viris.

Ceterum precepto Magistri Marschalkus dictus cum multis venit in deserta prope Stagnum vulgariter Rynge dictum, ubi propter infirmitatem marschalkus revertitur, Theoderico de Elner, commendatore in Balga pro capitaneo ordinato, qui convertit se ad paganos, viclualia relinquens in flumine Anse, premisitque prefectores de Ynsterburg et Rastenburg ad explorandum castrum Perlam quo cum venissent, celeriter multos occidunt et capiunt in suburbio et in ponte, de quo eciam quidam frater cadens captivatus est; nichilominus alii processerunt; Lithwani vero se convertunt, verberibus et incendiis cupientes ire in Saltzeniken, noverunt quidem conductores errasse. Et intrant ter[240] ram Meiken et in 6 diebus devastant, deinde ascendunt Mimilam et cum salute intrant Prussiam.