Охири бу авол жонимга тегди. Нима, Соли ўмитасида мендан боша масала уриб олганми? Мен жадвал тузиб, унга амма бўлимларни, атто канцелярияни ам киритдим. Рўйхатга ўшилмаган фаат оровул олди. бу ужжатни Парпиевга олиб кириб, охирги пайтлари мажлислар бир олипда ўтаётганини айтдим. «амма навбати билан исобот берсин, ар бир бўлим ўзининг ишини матбуотда ёритсин», – дедим. У рози бўлиб, жадвални имзолади.
Энди мени минбарга чиаришса, топшириларни кимлар бажармаётганини шартта айтадиган бўлдим. Мутарам амкасбларим озимни ёпиш учун мени ам «Тўрахоновнинг рўйхати»га киритиб ўйишибди. Ўртага пул ташлашган бўлишса керак.
исаси, илган ишим учун таъзиримни едим, мени кечиришмади. Устимдан нималардир тўиб, тумат илишди. Шунчалик бемаъни баона ўйлаб топишдики, озир ани нима гап бўлганини эслолмайман ам. Тўиз йил деганда Парпиев мажлисда биринчи марта амманинг олдида росмана пўстагимни оди. Мен эса ўзимни олай олмадим. аммасини ми этмай эшитиб турдим. Энди бу ерда ишлолмаслигим ани эди.
Чиройли кетмочи бўлдим. Орадан тўиз йил ўтган бўлса ам, бу инсон саломимга «ваалейкум» деб алик олганини, менга бир югурдак эмас, одам деб муомала илганини эсимдан чиармагандим.
– Майли, келсин, – дебди Ботир Раматович.
Эртаси куни Парпиевнинг олдига кириб, ўзимнинг бизнесимни бошлаш учун кетмочилигимни айтдим.
– Хафа бўлдингми?
– Йў-э, нега унаа дейсиз? Нимага хафа бўлишим керак?
– Хафа бўлибсан… – деди генерал. – Кўриб турибманку. Майли, аризангни ёз. Омадингни берсин.
Мен кетдим, лекин интизомга ўргатгани, берган саболари учун Ботир Раматовичдан алигача миннатдорман. У менга доим зарбага тайёр бўлиб, уни айтаришни, энг асосийси, иложи йў нарсанинг ўзи йўлигини ўргатди. Холасак, амма нарсага эриша оларканмиз. Бундай олганда, у мени ростдан ам ўз жиянидек тарбиялади.
Шундай одамнинг «жияни» деган юксак номга до туширмадим, деб ўйлайман.
Мен ўз бизнесимни бошлаб, биринчи миллионимни ишлаб топдим. Болалигимдан пул топишга аракат илардим. Афсус, режаларим доим ам ўхшайвермасди.
III
Шакар, ванна, пресс, баклажка
Тўсонинчи йиллар оиламиз бой бўлмаган, лекин оч ам олмаганмиз. Онам доя, отам автослесарь эди. Болалар туилаверган, машиналар бузилаверган, ота-онам ишсиз олмаган. Уларнинг энг катта орзуси фарзандларига яхши таълим бериш бўлган. Шунинг учун ойим ўишимни олтинчи синфдан ЎзМУ ошидаги гимназияга (кейинчалик академик лицейга айлантирилди) ўтказган. еч кимга пул-мул бермаган. Ойим пора бериш кераклигини билмасди ам.
Пул – ажойиб нарса! У менга доим зав берган. Ўзи олдиндан бошаларга ўхшаб фаат ойликка кўниб яшаш ниятим йў эди. Катта бўлганимда кўп пул топишимга, холаган нарсамни сотиб олишимга ани ишонганман. Лекин бу кунларни узо кутишга сабрим чидамасди. озиро бойиб кетиб, маалламиз ёшлари авас иладиган янги «арамонларимиз» – магазинчилар, чойхона ва макарон фабрикаларининг хўжайинлари, поп-корн сотувчиларга ўхшаб юргим келарди. аммасининг тагида янги машина, оёида кроссовка, эгнида замонавий спорт кийими, жинси шим – хуллас, бутун дунёда улардан зўри йў.