Doktoro Jivago (Libro 1)

Ma tale la afero ne povis finar. Ja dum la unesma kontre-regula konduto, standardiero Yusup insultis la ordinara soldato, e pro ke icu vidis latere e ne aden la okuli di Yusup, icu batis per la pugno aden lua vizajo e lasis arestar lu por du dii che aquo e pano. Semblis esar venjo pro olima historii, e tale on taxis omna agi da Yusup. Ma esis riska e nenobla ludo. Quon facar? Komuneso inter la amba viri esis neposibla. Kad on ne povus sendar la soldato en punis-kompanio? Od kad il ne povis skribar promoco-propozo por la fronto? Tale on vidus lua bona intenci e qualesi. On kredus, ke il esus ideala oficiro kun bona kapablesi e karaktero, e forsan il esus ja balde lietnanto.

Galiulin konocis Antipov ek la tempi che la familio Tiversin. 1905, kande Pavlusha Antipov vivis ja duima yaro che la Tiversin-familio, Yusup Galiulin vizitis lu e ludis kun lu dum la fest-dii. Il vidabis ibe anke Lara. Depos ica tempo la relato esis interruptita.

120

Kande Pavel Antipov venis ek Yuryatin en la regimento, Galiulin astonis pri la vario di sua olda amiko. Ek la shamema, puerinala, gayoza, neta puerulo divenabis nervoza, superba, vivo-desestimanta hipokondriko. Il esis inteligenta, kuraja, tacema e mokema. Se Galiulin vidis en ilua vizajo, il povis jurar, ke en la okuli di Antipov brulis dezirego al filiino e la vizajo di Lara. Antipov semblis vivar kam en fablo- mondo. E nun il ne existis, e Galiulin posedis ilua paperi e fotografuri e la misterio pri ilua transformo. Frue o tarde la inquesti da Lara devis atingar lu. Il respondus. Ma esis danjera tempo. Il ne povis respondar detale, la forteso mankis. Il volis preparar el en indulganta maniero pri la evento. Pro to il vartis kun la letro maxim longe posible, til il audis, ke el ipsa laboris kom flegistino en la fronto-lineo. Nun il ne savis la korekta adreso por la letro.

10

„Nu, quo esas? Ka ni obtenos hodie kavali?" questionis Gordon, kande doktoro JIVAGO aparis en la galiciana rurala domo. Ibe esis lia quartero. „Quala kavali? En qua direciono tu volas irar. Omnaloke regnas hororinda tumulto. Nulu savas irgo. En la sudo troesas nia trupi en germana embraco, ed en la nordo la germana armeo transiris la Sventa, qua semblis nepasebla. Li destruktis reli e depozeyi, e li volis cirkumirar ni. To esas la situeso. E tu volas havar kavali? Ek, Karpenko, la manjajo, rapide! Ho, karno di bovyuno, admirinda!"

La ambulanco-konvoyo kun la lazareto trovesis nun en vilajo. La domi, konstruktita segun westala maniero, kun blanka, basa fenestri, esis sen irga noco.

121

Esis Martin-somero, la lasta klara dii di varma ora autuno. Mediki ed oficiri chasis mushi sur la fenestri e blanka tapeti, drinkis varmega kaulo-supo o teo e brulis lia langi. Nokte li sidis koram la herdo, suflis al bruletanta karboni sub la humida ligno-peci ed insultis pri lia helpisti, qui ne komprenis kalorizar. La nokto esis kalma. Gordon e Yuri JIVAGO jacis sur benki koram la muri. Inter li esis la tablo e la basa, longa fenestro. En chambro regnis varmego e fumuro. La fenestri esis apertita e li inhalis la fresha autunala aero.

Li parolis pri la sama temi kam dum la lasta dii e nokti. La horizonto montris reda koloro en direciono al fronto, e se la kanoni resonis e la tero tremis, JIVAGO interruptis la konverso e dicis: „To esis la Dika Berta, germana kanono. La grenadi pezas sisadek pud po peco." Lore li durigis lia konverso, sen savo pri quala temo li parolabis.

„Quala odoro esas hike en la vilajo?" questionis Gordon. „Me remarkis ol ja dum la unesma dio. Tale grasoza, dolcatra, kam che musi." „Ho, me savas quon tu opinionas. Esas kanabo. Hike existas multa kanabo-agri. Kanabo posedas ja propre kadavro-odoro, e hike esas kombato-regiono. Mortinti, qui jacas en la kanabo-agro, deskompozesos, pro ke on ne trovas li. Tala odoro hike ne esas nekustumala. He, ja itere la Dika Berta, ka tu audis?" Li parolis pri Deo e la mondo. Gordon konocis la pensi da sua amiko pri la milito e la tempo-spirito. Yuri raportabis pri la sangoza logiko de reciproka destrukto, pri la hororinda vundi, pri la moderna milit-tekniko, qua transformis homi en senforma karno.

122

Gordon, qua akompanis Yuri JIVAGO sempre, vidis singla dio interesanta kozi. Naturale il perceptis la arogemeso observar la kurajo di altra soldati, vidar quale li vinkis la morto-timo per superhomala esforco. Ma lua neaktiva e vakua sospiri ne povis esar plu bona. Il oponionis, on devis prizentar su, segun la situeso en vivo, sincera e naturale.

Ke on povis perdar la koncio dum la aspekto de vunditi, il lernis konocar che su ipse, kande li vizitis fluganta Reda-Kruco-detachmento, qua laboris proxim dop la formaci.