Новая прусская хроника (1394)

In XLma anno 1375 reysa convocatur, in qua Wygandus predictus prefectus de Ynsterburg fuit capitaneus, transiit ad locum, ubi pridem exercitus magnus in Dirsungen intrat, non avisatam terram, rapina, occisione et captivitate perturbat et domum rediit.

Eo tempore in XLma commendator de Balga et cum eo [202] frater Theodericus de Elner cum multis hospitibus collecta copia terras paganorum adhuc non desertas intrare volentes, veniuntque in Parlam et premittunt exploratores ad Mimilam, qui redeunt dicentes, Mimilam degelatum et clarum, quod placuit paganis, cristiani vero turbati revertuntur domum. Post pascha sepedictus Wygandus equitat in deserta, ut rapiat, dumque cum suis veniret in Dewedisken, audivit cornu, unde premisit quosdam, quibus occurrunt tres pagani, de quibus duos captivant, tertius evasit, inveniuntque canes duos molosos, querunt ab istis captivis 2., cuius sint, et dicunt: cuiusdam bayoris vocabulo Waydel, venantis in deserto isto, et hii duo ducunt eum tempore noctis in locum. Quern cum pagani considerassent, convocant se clamore, et evadunt; eciam flumen fuit tarn magnum, quod cristiani non poterant transnatare; 40 nichilominus equos accepit eis et domum ivit. Statim prefectus de Rastenburg misit quendam in habitu ordinis cum 30 viris vocabulo Lupus Leo et hie iussu commendatoris de Balga in desertum rapine causa; vigiles huiusmodi percipientes, annunciaverunt hoc incastrum Garten. Capitaneus celeriter insequitur eos in locis sibi cognitis, per que re[204]dibant domum; insurgit in eos inavisatos cum clamore vulgari Russen; frater iste capitur et vulnertaur, quidam eviam interficiuntur; in tanta angustia prefectus captivatur. Conductor revertitur et mala referi fratribus, sc. quomodo capitaneus esset captivatus et aliqui servorum inerfecti et quomodo ipse difugisset.

In eadem estate in profesto sancte Trinitatis visi sunt rex Algart et rex Kynstut et Swerdeyken cum eis fortiter cum copiis suis intrare Nerwykiten vulgariter, diviseruntque exercitum in 3 partes. Kynsut inrat Taplanken, intendens in Welow, Algart per pontem in Nerwykiten; vastans terram Nadraw, Swerdeyke in Ynsterburg et ubique inveniunt inavisatos. Taplouken in reditu impugnatur, cumque cepissent equos de pascua, premittunt paganos, qui incendio inuaderent castrum cum pugna consequenter. Frater vero Johannes cum suis non erat negligens in defensione; sed dum aqua ei defecerat ad compescendum flammas, salva vita sua et suorum dedit manus et domum et captivatus est et sui. Swerdeke acceptis equis prope Insterburg, omniaque combussit nec quisquam evasit processitque et suburbium prope Tammow incinerarit, divertitque se in Walkenow et per septa arborum consectarum duas vias fecit et pontem, per quern rex transiit Tammowenses persequuntur eum per septa dicta, cum clamore terrentes paganos in fugam, XVI equos [206] auferebant et aliquos christianos redimebant. Post moram temporis cristiani ascendunt dictos equos et inter septa dicta percuciunt in paganos et 4 occidunt; 3a vice iterum alterutrum se percuciunt pagani quoque parant christianis insidias, qui compulsi sunt fugere in septa et equos relinquere, quos pagani deduxerunt; prefectus ibidem est interfectus, cuius anima sit in pace. Similiter 900 capti et occisi a paganis, preter eos, qui per flammas suffocabantur et ita pagani prospere revertuntur.

Anno 1375. in die Processi et Martiniani, frater Gerhardus, commendator de Ragnita, cum fratribus in copia sufficient transiit, rapiens et comburens et captivans viros, mulieres. Similiter frater Theodoricus cum parvo exercitu 6 diebus stetit in Russia et secure abiit; fratres deportabant in numero 150 viros et mulieres in Prussiam de Rutenis.

Caput XVIII

Defluxis annis dictis anno 1376. frater Wynricus Magister de longinquis partibus convocat exercitum duplicem, intrant [208] que Medeniken, occidentes quidquid non erat christi, succensis locis atque vastatis. Revertentes exercitus terras Ywanorum subverterunt, parumque ibi reliquerunt, sed et omnia deduxerunt.

Similiter Arwisten Eroglen, Rosgeynen, Gesowen: et Pastowensem, unde 6 partes terrarum sunt devaste penitus rapina et igne. Magister quoque stetit ultra 8 dies in hac stacione et cum suis processit contra castrum Cawen, vidensque castrum armatum abiit, unde multi de fratribus ibidem in die sancte Scholastice corruerunt; requiescant in pace.