PMEG_15.0.3_provizora_PDF_24_Marto_2019

Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino. - Alportu al mi metron da nigra drapo (Metro de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por drapo). "Da" post ia vorto montras, ke tiu ĉi vorto havas signifon de mezuro. ^{FE 32}

La sufikso "um " ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn kun "um " oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple: plen- umi, kolumo, manumo. - Mi volonte plenumis lian deziron. ^{FE 42}

41. Parencoj kaj familianoj

La sekva prezento montras per fantazia ekzemplo, kiel oni esprimas diversajn parencajn rilatojn en Esperanto. La ekzemplo ne elĉerpas la eblojn plene. Ankoraŭ pli da vortoj estas fareblaj per diversaj afiksoj kaj afiksecaj elementoj.

La familio de Nino kaj Antono

Supre estas pli aĝaj parencoj, malsupre pli junaj.

La strekoj montras rilatojn inter gepatroj kaj iliaj infanoj.

Ĉiuj virinaj nomoj ĉi tie finiĝas per ...ino. Ĉiuj aliaj nomoj estas viraj. La nomoj estas tiel elektitaj por klareco, sed ne ekzistas regulo, ke vir- inaj nomoj finiĝu per ...ino (§35.3).

r

1

r

n

Klaŭdino Adamo _TJozefino

Danielo

Kolombino Nikolao Karlo _TEsperino

r—I f

Davido jAnĝelino Johano

—I r~r

Adelino Ludoviko Florino Petro Meluzino

'Paŭlo_TMalvino jFilipo Mikelo

Roberto Evelino

Felikso Frino Katarino

■Nikodemo

Kristino

■Teodoro Karolino Nino-rAntono Hugo-Jakelino Mesalino

Georgo

Tomaso

Sabino

Ernestino Vilhelmo

Antono kaj Nino estas geedzoj. Li estas ŝia edzo, kaj ŝi estas lia edzino. Ili estas geedziĝintaj. Li estas edziĝinta al ŝi, kaj ŝi estas edziniĝinta al li.

Antono kaj Nino havas du infanojn, Ernestino kaj Vilhelmo. Antono kaj Nino estas la gepatroj de tiuj ĉi infanoj. Antono estas ilia patro, kaj Nino estas ilia patrino. La infanoj nomas Antonon Paĉjo, kaj ili nomas Ninon Panjo. La karesnomoj Paĉjo kaj Panjo kaj aliaj ĉi-postaj voknomoj estas faritaj per la sufiksoj ĈJ (§38.2.6) kaj NJ (§38.2.25). Vilhelmo estas

filo de Antono kaj Nino, kaj Ernestino estas ilia filino. Vilhelmo kaj Ernestino estas iliaj geflloj.

Antono havas fraton, Hugo, kaj fratinon, Mesalino. Antono, Hugo kaj Mesalino estas gefratoj. Antono nomas Hugon Fraĉjo, kaj li nomas Mesal- inon Franjo. Nino havas fratinon, Karolino, kaj fraton, Teodoro. Ne ekzistas specialaj vortoj por montri, ĉu frato aŭ fratino estas pli aŭ malpli aĝa. Je bezono oni diru simple pli aĝa fratino, malpli aĝa frato k.s. Sed pli aĝa frato aŭ fratino eble povas nomi sian pli junan fraton aŭ fratinon frateto kaj fratin- eto.

Antono havas unu onklon, Petro (frato de lia patrino). Li nomas lin oĉjo Petro, aŭ simple Oĉjo. Antono estas nevo de Petro. Nino havas unu onklon kaj du onklinojn, Ludoviko (frato de ŝia patrino), Florino (fratino de ŝia patr- ino), kaj Anĝelino (fratino de ŝia patro). Ŝi estas ilia nevino.

Ili estas ŝiaj ge- onkloj. Ŝi nomas la onklinojn onjo Florino kaj onjo Anĝelino, aŭ simple Onjo. Nino kaj ŝiaj gefratoj, Karolino kaj Teodoro, estas genevoj de siaj ge- onkloj.

Nino havas du avojn, Adamo (la patro de ŝia patro) kaj Danielo (la patro de ŝia patrino). Ŝi nomas ilin Aveto, Avĉjo aŭ simile. Nino ankaŭ havas du avinojn, J^zefino (la patrino de ŝia patro) kaj Kolombino (la patrino de ŝia patrino). Ŝi nomas ilin Avineto, Avinjo aŭ simile. Nino estas nepino de Adamo, Jozefino, Danielo kaj Kolombino, kaj ili estas ŝiaj geavoj.

Antono estas nepo de Karlo kaj Esperino (la gepatroj de lia patrino). Liaj aliaj geavoj ne estas montritaj. Antono kaj liaj gefratoj, Hugo kaj Mesalino, estas genepoj de siaj geavoj.

Ernestino kaj Vilhelmo (la infanoj de Antono kaj Nino) estas pragenepoj (pranepino kaj pranepo), de Adamo, Jozefino, Danielo, Kolombino, Karlo kaj Esperino. Adamo estas unu el la praavoj de Ernestino kaj Vilhelmo, kaj Esperino estas unu el iliaj praavinoj.