Sisterdark / Сястра-Цемра(СИ)

Адна такая Гдота прычаплася да цёц Тон. Здарылася гэта яшчэ да нараджэння Цмк, кал яна шла, цяжарная, па мосце. Я тады жо нарадзлася, мама прыехала разам са мной з вялкага горада, дзе яна тры гады пражыла са Змеем. Змей, як апроч ншага бы яшчэ найрэдкм жмндам, выгна маму са свайго Змянага царства без капейк грошай, яна, пакрыджаная на весь свет, сядзела дома, зачыншыся сваёй панельнай аднушцы, н з км не размаляла, нават з цёцяй Тоняй. цёця Тоня вырашыла наведацца да мамы госц без запрашэння, каб яе маральна падтрымаць выцягнуць з дэпрэс. Аднак да нас у Блок яна так не дайшла, бо на мосце ёй раптам зраблася блага, яна страцла прытомнасць, яе забрала "хуткая". Пасля гэтага жыццё яе пайшло наскасяк, дзця яе нарадзлася зачасна , як тут казал, 'нежывым', а муж яе Яген пача пць па-чорнаму, а потым прапа. Тутэйшыя казал, што ён збег, бо спалохася. Дзесьц пад Вцебскам, казал людз, жыла яго родная сястра, сын яе, пляменнк Ягена, бы невылечна хворы -- у свае пятнаццаць гадо ме розум немаляц, не падымася з ложка, не размаля, адно стагна ды енчы, яго цела несупынна скручвал сутарг. Яген нбыта напужася, што сын ягоны Цмка будзе гэткм жа, як пляменнк, таму цёк.

Збеглага Ягена цёця Тоня звала 'Поскудзем', што гучала амаль гэтак жа ёмста з'едлва, як 'Змей'. Цмка няк яго не называ, ён увогуле бы стрыманы меркаваннях. тольк аднойчы, кал мы жо был дарослым хадзл школу, Цмка сказа пра свайго бацьку, што той бы 'здраднкам баязлцам, а ад гэткх 'кадра' сыходзць найбольшая небяспека на вайне, мрны час'. Зрэшты, гэта был не ягоныя словы, тут ён цытава нябожчыка дзядзю Валерыя, як нават пасля смерц заставася для Цмк неаспрэчным атарытэтам...

Часам мне здавалася, што цёця Тоня ведае пра Гдоту, хоць не бачыць яе. Яна нават дала ёй мя -- Журба-Дзядонк. Прычаплася да мяне Журба-Дзядонк, казала, жартуючы, цёця Тоня, прыляцела воблаке пылу, учаплася, пусцла карэнне, прарасла самым сэрцы, усю сярэдзну павуцннем апляла.

-- Гэтак вось, дзетк. Прычаплася, села аж на галаву жо не адстане. Такая яна, Журба-Дзядонк, -- гаварыла цёця Тоня, паказваючы рукам, якая вялкая, вялкая тая Журба, як калючы Дзядонк. -- Але нчога, мы ёй не дадзмся! Прада, Цмафейка?

Цмка з вельм сур'ёзным выглядам ква галавой гавары: "Прада!", тады цёця Тоня, смеючыся, сцскала яго абдымках, я бянтэжылася мачала, а мама, назраючы за гэтай сцэнай, пацскала плячыма гаварыла: "Ай, Тонька, нешта абы што..."

А я пачувалася някавата, бо ведала, што гэта зусм не "абы што", цёця Тоня не жартуе. Гдота, Журба-Дзядонк, сапрады снавала, кал трошк напружыць зрок, яе можна было разгледзець - яна ляжала абручом на галаве цёц Тон, нбы вянок з цёрну, як на абразах у нашай царкве. Ён бы жывы, гэты калючы вянок-тысячаножка, ён варушыся, пульсава раздзмалася, спакваля высмоктваючы жыццё са сваёй ахвяры.

Мне гэта не падабалася. Аднойчы я нават паспрабавала зняць Гдоту з цёц Тон - я жо ведала, што Гдоты мяне баяцца. Вылучышы момант, кал цёця Тоня была захоплена гутаркай з мамай, я падышла да яе незаметку, ухаплася аберуч за Журбу-Дзядонк пацягнула. Яна была халодная слзкая навобмацак. Пад мам рукам Гдота пачала выгнацца курчыцца, нбы вужака, мне нават здалося, што я чую злоснае сыканне, незлчоныя шыпы-джалы балюча плся мне далон. Цёця Тоня засмяялася, кажучы: 'Таечка, ты што? Не трэба выдзраць у цёц Тоньк валасы!', а мама пачала на мяне сварыцца. Тады я пусцла Журбу-Дзядонк адышлася. Я бачыла, як яна зно шчыльна стуллася вакол цёц Тон. Яе бураватае, пакручастае цельца льснлася, а незлчоныя шчупальцы дрыжэл торгался, мне здавалася, што яна зласлва смяецца.

Гэта была мая першая сур'ёзная параза. Гдота перамагла. Я нчога не магла з ёй зрабць. Журбу-Дзядонк, гэты вянок праклёну, адчапць ад чалавека было немагчыма. Прынамс, я не здолела.

_______________

* Валерый Славук.

4. Сястра-Цемра

У дзяцнстве я знайшла сабе сяброку. Што яна такое адкуль узялася, я не ведала. Зрэшты, я не спрабавала зразумець яе прыроду, проста прымаючы яе як дадзенае. Тады я многя рэчы прымала як данасць не бачыла нчога супярэчлвага тым, што побач са мной знаходзцца цёмная, разбуральная снасць. Я яе паклкала, яна прыйшла, што тут такога? Яна была маёй таямнцай. Аб яе снаванн не веда нхто, апроч мяне. Цмк. Яму я расказала.

У тыя гады мая мац працавала тавараведам на гандлёва-закупачнай базе. Нярэдка яна мусла сыходзць на працу позна вечары ц нават уночы -- ладзць экспертызу новапрыбылых тавара, якя потым размярковал па гандлёвых кропках. Кругласутачных груп у нашым дзцячым садку не мелася, мама змушана была пакдаць мяне адну зачыненай кватэры. Яна проста саджала мяне перад уключаным тэлевзарам, ставла на стол загадзя прыгатаваную вячэру на сяк выпадак хавала запалк. сыходзла.