Мінуў год і адзін дзень пасля пахавання — і Шабацька прывёў у сваю кватэру жанчыну. Мяне вось гэта і здзіўляла ў Антоне: ён у жыцці кіраваўся дакладнымі правіламі, агульнапрынятымі нормамі, быццам не меў свайго асабістага стаўлення. Вось кажуць, што трэба мужу жонку дагледзець, — дагледзеў, трэба вытрымаць сорак дзён жалобы і год аднаму пажыць, — вытрымаў і пажыў.
Мажліва, менавіта штучнасцю паводзінаў, якую я падазраваў у Шабацьку, ён і быў мне несімпатычны. А яшчэ немаведама чаму ён лічыў, быццам Зіначка — яго асабістая сакратарка. Нават Тамара сама сабе часцяком гатавала каву, ці мыла свае зялёныя стограмоўкі, а Шабацька ў пяць хвілінаў на дзевятую штодня чакаў, калі Зіначка, цокаючы абцасікамі, прынясе яму каву. Калі нехта бачыў, як яна выходзіла з яго кабінета пасля, то не мог не здагадацца па запунсавелых Зіначчыных шчоках і іскрынках у вачах, што жанчына ў знак падзякі атрымала паляпванне па клубах і двухсэнсоўны камплімент наконт яе шыкоўных цыцак.
Я ўзняўся наверх у прыёмную-канцылярыю. Чайнік якраз забулькатаў.
— Зараз-зараз, — сустрэла мяне такой яскрава-лагоднай усмешкай Зіначка, аж мне стала трошкі ніякавата, але адначасова і прыемна. — Сядайце во! — запрасіла.
Я прысеў да сцяны — тут стаялі крэслы для наведвальнікаў. Зіначка заліла кіпнем кубак з кавай, але толькі напалову, пабоўтала лыжачкай, пасля прысела ля вялікай канцылярскай шафы. Яе сцёгны адкрыліся высока, быццам вынырнулі з-пад спадніцы — тугія, у тонкай тканіне празрыстых калготак. Зіначка пакорпалася ў ніжняй шуфлядзе (ох, як доўга яна корпалася!) і, не ўстаючы, павярнула галаву да мяне, трымаючы ў руцэ ля свайго амаль аголенага цалкам сцягна невялічкую бутэльку. Па-змоўніцку прымружыла вочы, падміргнула мне знізу ўверх, і я гатовы быў ісці ў заклад, што змоўніцкі агеньчык у яе вачах тычыўся не толькі бальзаму, які яна дастала.
— Выдатна лечыць! — Зіначка даліла да поўнага цёмнай вадкасці ў кубак, падала мне: — Бярыце і на здароўе!
Заварыла кавы сабе і таксама дадала, але з напарстак усяго, бальзаму. Бутэлечку закруціла, цяпер ужо чыста па-жаночы, ахайна і хутка, прысела і схавала яе.
Яно і праўда: пасля першага глытку пахучай вадкасці я адчуў, як мне палепшала, хоць галава не была цяжкай ці мяне нудзіла. Лягчэй рабілася на дуты. Прасцей.
— Ой, дзякую, ці то напітак чароўны, ці то ад сэрца згатавалі, — падзякаваў я, зрабіўшы трэці глыток, парушаючы трохі няўтульную цішыню.
— І тое, і другое, і трэцяе, — выпаліла Зіначка.
— А што трэцяе? — здзівіўся я.
— А я на ўдзячнасць разлічваю, — прызналася яна без усмешкі. — Бабе без мужчыны ў хаце як без рук. Столькі ўсяго за дзень здараецца — хоць у акно вылазь ды крычы, кліч мужыкоў.
— Клікалі? — смехам пацікавіўся я.
— Ат, з тых, хто адразу адгукаецца, толку на адзін шкалік гарэлкі. За ёй і бягуць, — Зіначка ад прыкрасці зморшчыла свой невялічкі акуратны нос. — У суседа рукі растуць не з таго месца. Шабацьку ягоная сужыцелька раўнуе, бы законная жонка. А мне — хоць на курсы якія запісвайся!
— Такія пільныя справы, што і мужа не дачакаюцца?
— Той муж. не дуж, калі і з’явіцца праз тры месяцы. Ды рознага хапае. То лямпачка ў люстры стрэліла, святло не запальвалася. То акно адчыніць не магла. Ага, смешна, дробязі, а знаеце, як прыкра, калі нічога зрабіць не можаш і няма каму дапамагчы? Вось учора: тэлевізар не ідзе! Піша: няма кабелю. Я ўжо і там пакратала, і там — няма кіна. Хай мне мой серыял, дык жа дзецям — іхнія мульцікі давай! Замучылі вечарам, а майстроў выклікаць — толькі на аўторак. А сёння ж пятніца..
Я зразумеў, пра «трэцяе», адчуў: вось цяпер Зіначка чакае адказу, зрабіў глыток і бадзёра выдыхнуў:
— Зробім! Дзякуй вялікі, Зіначка! Проста выдатная кава!
Насамрэч я за гэтыя колькі хвілінаў адчуў сябе куды больш бадзёра.
Жыццё падавалася зразумелым дарэшты. Як і запрашэнне на каву з бальзамам, выразнае дэманстрацыя свайго спакушальнага азадка, просьба.
— Дык я тады буду чакаць! Як вызваліцеся, прыходзьце. І замінаць не будзе каму: дзеці сёння да бабы пабягуць, заўтра на лецішча паедуць зранку.
І яна ўсміхнулася мне, гледзячы ў вочы. Там, у яе вачах, я прачытаў тое, пра што не кажуць жанчыны, калі клічуць мужчыну да сябе нібыта па справе. У вачах было абяцанне і чаканне, такое выразнае, што мне стала крыху няёмка. Паспяшаўся адказаць:
— Канечне, ніякіх праблем! Я вольны. Мяне раўнаваць няма каму, і рукі як быццам растуць з патрэбнага месца, — я асмялеў і закончыў ужо гулліва.
Зіначка зноў усміхнулася мне, цяпер як сапраўднаму змоўніку, адказала прыцішана:
— Пабачу, пабачу.
Ну і схаджу, пагляджу, той кабель. Дробязь, відаць, дзеці гуляліся, штосьці шмаргнулі. Вячэрай, мабыць, накорміць. Не трэба будзе вячэру гатаваць. Усё будзе добра.
Я спускаўся па лесвіцы, адчыняў свой кабінет, уключаў кампутар, а ў вачах стаялі высока вызваленыя ад тканіны спадніцы сцёгны Зіначкі і яе знарочыстая марудлівасць, калі яна даставала бальзам для пачастунку. Не задумваўся над тым, ці маю я права лезці да замужняй жанчыны.