Ведзьміна тоня

Сад у Аркадзя малады, вішань многа, а клубніц — плантацыя цэлая. Але ў гэты агарод Сяргей ніколі не лазіў. Не тое, каб баяўся надта (не без гэтага), а стрымлівала больш, што ў сям’і гадавалася двое дзяцей: старэйшая за Нэлу на гады два дзяўчынка і хлапчук, мо аднагодак Нэлы. І яшчэ таму ніколі не паквапіўся Сяргей на клубніцы Калюжаў (так па-вясковаму звалі сям’ю Аркадзя і Галіны), што колькі б разоў ні праходзіў Сяргей з Нэлай у мінулым годзе міма гэтай хаты, і цётка Галя, калі была ў садзе ці на надворку, заўсёды паспявала заўважыць іх і даць хоць жменьку клубніц ці вішань.

Сяргей не ведаў, з якой нагоды гэта чужая яму і Нэле жанчына, частуючы іх ягадамі, так шкадуючы ўздыхала.

Вось таму Сяргей ішоў з Нэлай па лузе да дзялкі Аркадзя смела.

Аркадзь заўважыў, што Сяргей разам з сястрой ідзе менавіта да яго, прыпыніўся і (усё роўна ж не паспееш!) дастаў цыгарэту, каб хоць хвілін пяць даць спачынак рукам — не так лёгка кідаць угару.

— Ты ж Зойчын, га? — замест прывітання спытаў Аркадзь Сяргея, калі той спыніўся перад ім.

— Зойчын.

— А чаго гуляеш? Такі хлопец, памог бы каму сена грэбці, на цукеркі малой зарабіў, — упікнуў паўжартам Аркадзь.

— Я і прыйшоў.

— Што прыйшоў? — не зразумеў адразу Аркадзь.

— Да вас прыйшоў, дапамагаць і зарабляць, — прыўзняў Сяргей руку, паказваючы, што нясе з сабой вілы.

— А ці многа плаціць табе трэба? Чуеш, Галя! — гукнуў Аркадзь да жонкі. — Будзеш развязваць панчоху, бо во работнік наймацца прыйшоў, ці хопіць у нас грошай?

Яго жонка ў адказ, назіраючы з прычэпа за мужам, Сяргеем і Нэлай, толькі махнула рукой.

— Хопіць.

— Мне грошы не трэба, — заспяшаўся Сяргей. — Мне… Нам… Вось у вас дзеці ёсць… Дзяўчынка ў вас старэйшая за Нэлу. Можа, у вас засталося што з адзення дзявочага? А то ў Нэлы… трусікаў няма. І кофтачку якую… Бо… няма нічога…

— Т-э-э-к, — Аркадзь умомант пасур’ёзнеў, выбіў каблуком ямку ў дзёрне, затаптаў туды недакурак. — Чула, маці?

— Чула, — нявесела адказала Галіна.

— Знойдзецца там у нас што, каб аздобіць гэтую маўклівую прыгажуньку? — Аркадзь, ужо зноў усміхаючыся, прысеў перад Нэлай.

— Ды знойдзем, — адказала Галіна.

— Т-э-эк! Чула, маўчуня, будзе табе пасаг. А цяпер хадзі — я цябе пасаджу ў трактар, будзеш там сядзець, а то ногі тут наколеш вельмі, там, далей, бадзякоў многа. А мы з тваім брацікам хуценька сена будзем грузіць.

Аркадзь падхапіў яе на рукі, занёс у кабіну трактара.

— Толькі нічога не чапай, добра?

Нэла кіўнула, уціснулася камячком у сядзенне.

— Ну, маці, цяпер трымайся! — Аркадзь хапіўся за вілы.

Закідвалі сена ўдвух, Галіна паспявала ўкладваць. Потым Аркадзь пераганяў трактар, хапаўся за граблі — заграбаў палоску ў валкі, і ўсё — подбегам, подбегам. Сяргей ссоўваў валок у кучу, каб добра пачапіць на вілы, подбегам нёс да прычэпа.

— Гэ, маці, управімся! — гукаў весела Аркадзь, кідаючы на прычэп сена. — З такім памочнікам тры рэйсы зробім!

Яны напоўнілі прычэп хутка, як было кідаць.

Галіна засталася — складаць копы, пакінулі і Нэлу, а самі паехалі.

Галіна адшукала ў валку свой вузельчык — брала з сабой полудзень, ды так во і не прысела. І цяпер вырашыла, што можна хоць крыху адпачыць. Разаслала хусцінку, стала развязваць вузельчык.

— Паядзім з табой, Нэла…

…І разгрузілі прычэп хутка, і сена ўнеслі ў хлеў, і зноў паімчалі на луг. Закідвалі сена з коп, а дакладней — з вялікіх куч, не спяшаючыся, хоць сонца ўжо, бліснуўшы апошні раз праз шчыліну ў аблоках, схавалася за лесам.

— Управімся тут, управімся і дома. Святло ўключым, будзе ўсё відаць, — прыгаворваў Аркадзь. — Ці ты мо на танцы ў клуб пойдзеш? — падміргнуў Сяргею.

— Не, не хаджу я на танцы, — адказаў сур’ёзна Сяргей.

— Што, не падабаюцца табе нашы дзяўчаты? — не адставаў Аркадзь.

— Я на іх не гляджу.

— Ну, то справа асабістая, — заключыў Аркадзь, бачачы, што Сяргей не хоча размаўляць жартаўліва.

Вярталіся ў вёску ўжо прыцемкамі.

Сяргей скінуў сена з прычэпа, скочыў долу. Разам з Аркадзем яны заганялі вілы глыбока ў сена, разам прыўздымалі і потым цягнулі ў хлеў вялізную кучу — аднаму ні за што не падняць і за чатыры разы.

Галіна спяшалася туды-сюды па двары: вішчалі парсюкі, стаяла ў маўклівым, пакрыўджаным чаканні — калі яе падояць — карова.

Апошняя ахапка сена легла на месца. Сяргей падгроб акуратна надворак.

— Ну, дзякуй за дапамогу! — працягнуў Аркадзь руку.

І калі Сяргей трохі разгублена падаў сваю, адчуў, як моцна сціснуў яе Аркадзь.

— Вось гэта, я разумею, выручыў, як мужчына мужчыну. Ну, пойдзем у хату, перакусім, што там маці падрыхтавала.

— Не, не трэба, мы не галодныя. Я ж… для Нэлы там прасіў, — стаў адмаўляцца Сяргей.

— Ну, вось пакуль рукі памыем і пасядзім, і пасаг тваёй Нэле збярэцца. Ідзём, — Аркадзь па-сяброўску хлопнуў Сяргея па плечуку, падштурхнуў.

Халаднік у місках, яечня ў патэльні, тонкія скрылікі сала з ружовымі пражылкамі, кружкі сушанай паляндвіцы, малако і хлеб.

І калі цётка Галіна ўжо паспела? Чуваць было, як яна ў другім пакоі, нешта прымерваючы на Нэлу, казала:

— Так, гэта табе малое, а гэта якраз будзе… Во, добра. Цяпер калготы выберам…