Белая муха, забойца мужчын

Пра Жуту ў свой час напісалі ўсе, і тутбай, і камсамольская праўда, і «Іхная ніва». Таму, калі вы дагэтуль ня чулі пра Жуту, значыць, вы былі або ў адпачынку, або ляжалі ў магіле. Зрэшты, шмат хто ідзе ў адпачынак, як у магілу кладзецца: пясок, задуха, цемра ў галаве, прастора сьціснутая да памераў гатэльнага нумару або лецішча, адчайныя намаганьні адчуць сябе шчасьлівым.

Напрыканцы мінулага стагодзьдзя жыхарам гораду Менску было канчаткова забаронена мець кароваў. Яшчэ нядаўна іх можна было сустрэць сям і там, у раёнах, што раскінуліся ня так ужо й далёка ад цэнтру: уладальнікі прыватных хатаў, чэсныя насельнікі «часнага сектара», нярэдка трымалі ў сябе на падворку сьвіньні, авечкі, куры, але былі і каровы, былі, іх бачыў кожны, хто ведаў, куды заводзяць шырокія бясконцыя вуліцы, калі ісьці па іх, нідзе ня збочваючы, да самага канца. Каровы пасьвіліся там, дзе неўзабаве адкрыюцца паркі і сквэры, там, дзе вырастуць шашачныя шматпавярховікі і бэтонныя стайні аўтастаянак. Каровы пасьвіліся, раздражняючы гарадзкія ўлады і ня ўпісваючыся ні ў якія пляны. Каровы жавалі менскую сталічнасьць, як траву, і давалі надоі правінцыйнасьці, якая больш не знаходзіла збыту.

З каровамі трэба было нешта рабіць. Каровам патрэбная была мяжа аседласьці.

І кароваў забаранілі. Зь іхным зьнікненьнем Менск пачаў імкліва расьці і разьвівацца — новыя будынкі паўставалі, як каровіны кучы на дарозе, а саміх кароваў нідзе больш не было відаць. Як і авечак, козаў, курэй і сьвіньняў.

Засталіся толькі людзі. Людзі і жанчыны.

Таму не зусім зразумела, як карова Жута магла ў нашыя дні трапіць у горад. Як яе ніхто не затрымаў да таго, як яна нарабіла тут дзялоў, ды такіх, што пра яе напісалі ўсе рэспубліканскія выданьні — ды вось толькі зусім ня ў тых рубрыках, у якіх звычайна пішуць пра кароваў і іншых братьев наших меньших.

Карова Жута зьявілася ў горадзе на досьвітку, яна стаяла на ўскрайку забудаванага прыватнымі дамамі кварталу і жавала пажоўклую гарадзкую траву. І з аднаго боку ў яе была крама запчастак, а з другога пахлі нечым гарэлым гаражы. Звычайныя менскія гаражы, дзе адбываецца іншая, таемная, гаражная гісторыя гэтага гарапашнага горада.

Менавіта ў адзін з такіх гаражоў і прывёў заблукалую карову пажылы чалавек у форменнай аранжавай куртцы. У гаражы стаяў ягоны стары «Масквіч», на якім чалавек, які цяпер зрабіўся гаспадаром каровы, час ад часу езьдзіў у лес у грыбы. А каля «Масквіча» стаяла белая карова Жута, адганяла хвастом мух і жавала тое, што прыносіў ёй чалавек у аранжавай куртцы. Хвост раскідваў па сьценах гаража каровіны какаліі. Карова пахла каровай. І гараж таксама.

Вядома, суседзі хутка дазналіся, што побач зь іхнымі іншамаркамі жыве карова, але чалавека ў форменнай аранжавай куртцы ўладам ніхто не заклаў. Напэўна, ён абяцаў суседзям па гаражах дзяліцца зь імі малаком, а, можа, у пэрспэктыве і мясам.

Чалавек у аранжавай куртцы жыў адзін. Жонка ягоная даўно памерла, сваякоў амаль не было, а тых, што засталіся, чалавек у аранжавай куртцы не любіў, бо надта яны былі сьмярдзючыя і ўбогія, да таго ж усе алькаголікі і дармаеды. Каго любіў чалавек у аранжавай куртцы, дык гэта свайго пляменьніка, які часам прыходзіў да яго паесьці гарачага ды малака папіць. Пляменьніка было шкада, бо замест мазгоў у яго быў сьвіны халадзец, а такому чалавеку цяжка жыць у вялікім горадзе. Дзядзька любіў пляменьніка, а пляменьнік любіў карову Жуту — і нельга сказаць, каб гэтая любоў была пачуцьцём сьветлым і магла ў пэрспэктыве прывесьці да чагосьці добрага.

«У Індыі, дарэчы, карова — сьвятая жывёла», — казаў з аўтарытэтным выглядам адзін з суседзяў, былы настаўнік. І ўсе сьмяяліся. Вакол была ня Індыя. Зусім ня Індыя. Вакол быў горад Менск, хімічная формула якога складаецца з водару сьвежага хлеба, паху нагрэтых сонцам гаражоў, гарачага подыху трактаразаводзкай ліцейкі, жмені прэлага лісьця, кроплі бэзу, дзьвюх кропляў асфальту і трох кропляў зімовага дажджу.

Даіць карову Жуту ў гараж прыходзіла суседка, якая мела добры навык такой працы.

Гэта суседка сказала неяк чалавеку ў форменнай аранжавай куртцы, што «карова ў цябе, кажацца, іграе». Але ён не зьвярнуў увагі на папярэджаньне.

А іншая суседка таксама ня раз прасіла чалавека ў форменнай аранжавай куртцы, каб не даваў ключы ад гаража нікому, бо карова ўсё ж, жывая істота, нельга зь ёй так. Бо ўсе бачылі, як абыходзяцца жыхары гаражоў з каровай Жутай. Усе бачылі і маўчалі.

Сапраўды, да каровы, у добра абжыты ёй, загаджаны, утульны і сьмярдзючы гараж прыходзіла шмат людзей з суседніх гаражоў і дамоў.

Прыходзілі дзеці, прыходзілі дарослыя. І кожны са сваёй мэтай.

Аднойчы раніцай увагу аднаго з аўтааматараў прыцягнулі зламаныя дзьверы таго самага гаража, што належаў чалавеку ў аранжавай куртцы. З-за дзьвярэй чуліся хрыпы і стогны. Аўтааматар з апаскаю зазірнуў усярэдзіну.