Дзеці Аліндаркі

Безуміе… А яшчэ лепш так – бізуміе. Зь языком можна рабіць усё, што захочаш, ён ацалее, ён чысты і моцны, як дзіцячыя вочы. Біззззуууумііііе… Зум-зум-зум, бінхен зум херум. Моё ль безззуміе бормочет, твоя лі музыка растет… Безуміе бормочет, музыка растет. На мове зусім ня так: вар’яцтва, так мы кажам, вар’яцтва – нейкае вар’етэ, танцы, закусачкі, гарэлачка, белая гарачачка на сподачку. Зусім іншая рэч – беззззуууум-міе… Моё ль безуміе бормочет… Чаму іхныя паэты не напісалі такога? Мова ня тая? Чаму не пусьцілі беззззууууміе ў свае вершы? Жнівеньская ноч як звар’яцела, разьвязала чорныя мяхі, сотні тысяч зорак перасьпелых сыплюцца на мокрыя імхі. Чорныя мяхі, мокрыя імхі: моё ль ты, безззуміе?.. Што мне рабіць, Жыдзе?

Дзьверы зноў задрыжэлі ад грукату.

“Ня шніткайце! Што вы тут усё шніткаеце? У вас дзіцёнак плача! Што вы яго шніткаеце? Прыбярыце рукі ад дзіцяці! Я такіх забіваў бы, на месцы! Это не значит, что вы можете, как дома! Мёртвыя ня какаюць!”

Безззуміе… Ягоныя бізуны, ягоныя бязьмены, ягоны бізнэс.

“Мне что, милицию вызывать? Сейчас же выключите свет и ложитесь спать! Спать, я сказала!”

Бізззуміе… Бізантыйскае, безадказнае, безадмоўнае. Што мне рабіць, Жыдзе? Жыць? Што мне рабіць, князь Нягорша? Славіць цябе?

“Навошта?” – адказаў голас з-пад бліскучага, як сонца, шалома, голас з русай барады, справядлівай, як пшанічнае поле. – “Можа, лепш патэлефануй ёй, Жанчыне з жоўтымі валасамі? Якую ты лічыў сваёй.”

Каці?

“Мы ўсе яе так любілі”.

Каця. Толькі набраўшы нумар, ён адразу ж пачуў яе на дзіва чысты голас – быццам яна толькі і чакала гэтага моманту. Быццам стаяла там, за дзьвярыма гэтай ночы, і прыслухоўвалася да яго бізззууумія. Як быццам ведала, што ключ ад яго безззууумія ў яе руках.

“Каця…”

Каця паклала гэты ключ сабе ў рот. Каця смактала гэты халодны ключ, і тое, што ён чуў, было ўсяго толькі звонам ключа, які стукаў аб яе дзівосныя маладыя зубы. І ён слухаў гэты мэлядычны звон, а яна гаварыла нейкія дзіўныя рэчы, і бацька нават не стараўся зразумець іхны сэнс:

“Сдай сядай импо мочьте бе, ине звон иболь ше».

Гукі былі звонкія, чыстыя. Цудоўная мова, дасканалая ў сваёй незразумеласьці. Дай! Дай! Дай! Звон! Боль!

“Выплюнь ключ”.

“Яле чусь”.

“Выплюнь ключ, Каця”.

“У самого лучшего доктора”.

“Ключ, Каця”.

“Я не понимаю, что ты там говоришь. Связь ужасная”.

Ключ застаўся ў яе ў роце, але звон сьціх. У дзьверы цяпер барабанілі кулаком – быццам Шнітке падыгрываў нейкі бубнач і ніяк ня мог падабраць рытм.

Бацька адчыніў акно і сеў на падваконьні. Перад ім ляжала ўсё гэтае мястэчка, гарадок, у якім гэтым людзям так хочацца вярнуцца, што яны плачуць, пяючы пра “эту уліцу ў тры дома, дзе ўсё так проста і знакома”. З “Императора Павла” гучала караоке, і гукі ягоныя дзіўным чынам траплялі ў ноты Шнітке, а бубнач за дзьвярыма псаваў усю справу. Пад акном пілі і закусвалі, пілі і закусвалі.

Яго заўважылі не адразу, а калі заўважылі, было позна. Напэўна, ён сьмешна выглядаў у гэтым асьветленым акне са сваімі спушчанымі ўніз нагамі.

“Эй, мужик! Иди, выпей с нами!”

Куды мне ісьці, Жыдзе?

“Я говорю, иди, выпей, я ставлю! Мы тут до утра гуляць будем, все равно не заснешь! У меня сегодня счастье такое! Дочка родилась!”

“Замест каго?” – спытаў зьверху бацька.

“Как это замест? Это вместо, штоли? Ты што, бальной? Родилась и всё! У меня родилась! Иди, выпей!”

І ён пацягнуўся да працягнутага яму кубачка. Выпіў адным махам – так, што ажно заняло дух і неяк балюча зрабілася ў грудзях. А потым была закуска, якая рыпела на зубах так, як рыпіць пясок або шкло, калі яго набіваецца поўны рот.

Ой, пара вячэраць, няма ж бацькі дома.

Ці яму дарожка гэта незнаёма?

Ці ён памыліўся, ці конічак зьбіўся?

Ці сярод дарогі ён адзін спыніўся?

Блудная дарога, ды конь яе знае,

Толькі ж конік волі сам прыйсьці не мае.

Ой, хто ж па дарозе каня паганяе,

Каня паганяе, сам песьню сьпявае?

А то сусед едзе з гасьцінцам вялікім —

Вязе сыну боты, дочцы чаравікі.

А нашага бацькі ўсё няма — гуляе

І пра сваю хату, пра дзяцей не дбае.

20. НАПЭЎНА, БЫЛА НЯДЗЕЛЯ. А МОЖА, І ПЯТНІЦА.

Напэўна, была нядзеля. А можа, і пятніца. Яны зь Лёччыкам неяк не лічылі дні, бо ў іх былі больш важныя справы. Цяпер Лёся пра гэта ўспомніла, і ёй зноў зрабілася неяк няёмка. Яна такая дарослая – і нават ідзе з братам у Брэмэн, і ім столькі ўсяго давялося перажыць, а яна ня ведае, які сёньня дзень. Як малая, далібог.

У лягеры зь яе б пасьмяяліся. Асабліва тыя дзяўчаткі, што былі ў першым атрадзе. Яны заўжды зь яе сьмяяліся, але цішком, за сьпінай. Невядома, чаму – яна нічым такім не выдзялялася. Хаця, магчыма, яны крыху баяліся Лёччыка. Лёччык умеў неяк так па-асабліваму глядзець, што ва ўсіх з твараў спаўзалі ўсьмешкі і вакол рабілася неяк трывожна. Такі ў яе быў брат. І зноў жа: які ён насамрэч, яна не магла дакладна сказаць. Я яго так мала ведаю, падумала Лёся, зірнуўшы ўпотай на Лёччыка, які моўчкі крочыў поруч па лясной сьцяжыне. Напэўна, я мала цікаўлюся ягоным жыцьцём. Сястра называецца…