Ноч Цмока

І зноў шар бязгучна ўзрываецца аскепкамі ганьбы, а мне. мне робіцца лягчэй, я пазбаўляюся нечага важкага, непрыстойнага, ад мяне адчэпліваецца гідкі бясформенны кавалак. Пузыры ўзнімаюцца, несучы мае ўспаміны, выбухаюць іншым разам і светлымі ўспышкамі непасрэднага шчасця, радасці, цнатлівага хвалявання. І мяне загойдвае пачуццё лёгкасці і неабавязковасці: нічога не патрэбна, усё добра, я не мушу нікуды спяшацца, нешта рабіць. Сядзець, пагойдваць бязважкую прыемнасць унутры. Толькі адно… Адно трэба зрабіць, нешта важнае… Ці не вельмі важнае, але трэба, я ж не давёў справу да канца, я не адказаў… Так, так: адказаць на пытанне, я павінен адказаць на пытанне. Каму? Дзяўчыне. Не, жанчыне. У яе. такі смешны, тонкі, з шырокімі трапяткімі крыламі нос, быццам акуратная дзюба невядомай птушкі. І позірк. Яна глядзіць, трошкі схіліўшы галаву, вочы мружацца, у іх скачуць такія светлыя іскрынкі.

Надзея! Пазваніць!

Цвярозасць вярнулася, амаль вярнулася. Бы згвалтаваная да паўсмерці дзеўка, яна стаяла за маёй спінай на дрыготкіх нагах, гатовая не проста ўпасці, а скласціся ўтрая ў любое імгненне.

Я гартаў тэлефонны даведнік, і было так незвычайна бачыць у ім запісы, якія мне не казалі нічога, абсалютна, быццам я трымаў у руках не свой мабільнік.

Гудок выкліку быў першым гукам не гэтай прыроды. У дзеўкі-цвярозасці за спінай перасталі трэсціся паджылкі. Я памахаў галавой, становячыся яшчэ больш цвярозым.

— Васіль?

Голас Надзеі прагучаў так усхвалявана і гучна, што я ўздрыгнуў. Чужы, варожы тут голас — і туман вакол, здаецца, хіснуўся драпежна.

— Ага, я, — выціснуў я з сябе гукі і ўзрадаваўся: магу, магу гаварыць. Толькі цяпер, пасля слоў, мне стала страшна ад думкі, што было б, калі я не змог бы вымавіць ні слова.

— Ты дзе? Што здарылася?

— Не ведаю. Нічога не здарылася. Тут дзеўкі голыя.

— Ты п’яны? — з жалем спытала Надзея, і я адчуў, як ёй балюча пра гэта думаць.

— Мабыць, п’яны, — павольна адказаў я. — Толькі я не піў гарэлкі. Нейкую. нейкі адвар. А дзеўкі голыя аралі поле. Мяне зааралі. Кругам. І я сяджу ля грушы. А, не, я не пра тое. Мне трэба табе сказаць.

— Стой! — Надзея закрычала роспачна, я ажно ўздрыгнуў. — Стой! Ты дзе? Дзе ты цяпер?

— Не ведаю. Я ішоў. мне паказалі сцяжынку. Ад Ляўдка праз лес прама да трасы. Заснуў ля грушы. А дзеўкі. Тут баразна. Мне трэба пераступіць яе. Ты мне кажы што-небудзь, мне зусім не страшна цяпер. Я вось іду.

Я сапраўды ўстаў і пайшоў да баразны, якая ледзь угадвалася ў прыкметна пагусцелай шэрані.

— Не хадзі! — зноў закрычала Надзея. — Будзь там. Там ігруша? Будзь там, ля яе. Нікуды не хадзі, нічога не рабі. Зараз я буду. Не спі! Не засынай. Гавары са мной. Гавары.

Праз тэлефон даносіліся гукі — Надзея некуды ішла, нешта казала, але ўжо не мне.

— Я хацеў табе сказаць. Я не помню… А табе трэба ведаць. Я дурань. Не, я не дурань. Я прыстасаванец. Не, не так. Я проста жыву. жыву, жыву.

— Усё будзе добра, Васіль, — праз уздыхі казала Надзея. — Зараз, пачакай мяне. Стой ля грушы. Закуры.

— Але я не хачу курыць. Тут так пахне. Так пахне, што не хачу курыць. О, я адкрыю фірму, якая будзе вазіць сюды тых, хто жадае кінуць курыць, — захіхікаў я. — Ты знаеш, тут такія грошы…

— Закуры! Зараз жа! — уладна загадала Надзея.

Тэлефон пікнуў коратка і адключыўся. Батарэя? Ну так, можа быць. Закурыць? Надзея загадвала, значыць, трэба. Які паскудны смак у цыгарэтнага дыму! Чаму я ніколі раней не адчуваў такой агіды?

Мяне ледзь не званітавала, але я зацягнуўся яшчэ раз. Галава неміласэрна закружылася, я ўчапіўся за шурпаты ствол ігрушы, устаяў. Зямля вагалася. Што ж я за дрэнь такую выпіў? Вось жа.

Я не помніў, колькі часу прайшло. Дзесяць, дваццаць хвілін? Яшчэ больш пацямнела, але адкрылася далеч: туман амаль знік, стаў бачным чорны лес. Я сузіраў усю паляну вакол сябе, раз-пораз натыкаючыся позіркам на чорную баразну, якая стала быццам яшчэ больш блізкай і глыбокай.

— Васіль! Васіль! — Надзея гукала недзе зусім блізка, я пайшоў у напрамку голасу. Яна бегла да мяне з лесу, светлая постаць на шэрым лузе.

 — Ідзі да мяне, колькі зможаш.

Надзея стаяла па той бок баразны. І мне раптам падалося, што нам ніколі не зрабіць крок насустрач адзін аднаму: не дасць забітая, разрэзаная плугам зямля, якая сцякае тут чорнай кроўю.

Я паслухаўся, крокаў за пяць ад баразны спыніўся.

— Не магу далей. Жуда нападае.

— Не ідзі. Чакай.

Надзея аддыхалася. Яна стаяла так блізка ад мяне, — у светлай майцы, джынсах, такая ўзбуджаная, жаданая… За яе галавой раптам пасвятлела: гэта месяц высунуўся з-за зубцоў лесу. Так чароўна ўсё было, так незвычайна…

— Надзея… Там месячык свеціць…

— Добра, Васілька, добра, — ласкава адказала яна, расшпіліла і скінула з сябе джынсы, пасля такім вабным рухам — майку, на чорную траву паляцелі белымі скамечанымі птушкамі яе станік і майткі.