Губернскі дэтэктыў. Справа аб крывавых дукатах

Вырашыць такую дылему панна Пракшына не паспела, бо вярнуўся татухна і іх павялі да Штэйна. Для сустрэчы ім вылучылі адмысловае памяшканне – не весці ж дзявіц да celi[94], дзе трымалі інжынера. Калі шынкароўна нарэшце ўбачыла каханага, то кінулася да яго, не могучы стрымаць роспачных крыкаў і слёз, працягнула рукі, каб быццам крыламі абвіць ягоную шыю. Але ж наглядчык абдоймы строга забараніў, ад чаго ў Яўгеніі Канстанцінаўны сціснулася сэрца: ну хоць бы на кропельку чалавечнасці гэтым турэмшчыкам! Яна ўпотайкі змахнула з веек слёзы, з прыкрасцю заўважыўшы, што да шчырага суперажывання падмешваецца і нейкі цень зайздрасці, ды зусім не станоўчай. Бывае ж у людзей каханне…

Шынкароўна забілася ў куток і круціла ў далонях хустку, не адрываючы позірку ад Штэйна, а той глядзеў у адказ, намагаючыся словамі запэўніць, што хутка ўсё будзе паранейшаму. Але ж пакуль верылася ў гэта з цяжкасцю. Гэты Людвіг Восіпавіч значна адрозніваўся ад таго паўнакроўнага інжынера, якога памятала Яўгенія Канстанцінаўна. За два тыдні арышту ён значна схуднеў, а таксама змарнеў і тварам: не было на шчоках яго ранейшага румянку, а колішняя беззаганная палоска вусоў ператварылася ў неахайную шчотку. На пачуванні гэта, здаецца, таксама адбілася – падаўся ён панне Пракшыной нейкім прыбітым. Дый тое і не дзіўна: пасядзі ў турме, адно б не занядужаў, не падхапіў тут якую хваробіну. Вось дарэчы, а на здароўі візіцёраў нічога не адаб’ецца?

– Ну што ж, Джынні, думаю, цяпер вы можаце пачакаць за дзвярыма, – прамовіў Канстанцін Мікалаевіч.

– Daddy, дазволь нам застацца, калі ласка, – папрасіла панна Пракшына. – Мне б не хацелася зноўку апынуцца ў гэтай прэлі без тваёй прысутнасці. Надта непрыемна.

Ды што там! Насамрэч Яўгеніі Канстанцінаўне карцела пачуць Штэйнавы адказы з першых рук. Ці ж не заслугоўвае яна – галоўны рухавік разблытвання справы – нарэшце атрымаць узнагароду за свой клопат? Нават калі татухна пакліча вартаўнікоў, яна адсюль не зрушыць!

– Добра, – кіўнуў пан Пракшын і дадаў, звяртаючыся да інжынера: – Спадзяюся, вы не будзеце супраць, каб мая дачка таксама прысутнічала пры нашай размове. Усё ж гэта дзякуючы ёй вы сёння пабачыліся з нявестай вашай, Людвіг Восіпавіч.

– Вы зрабілі мне вялікую ласку. – Штэйн удзячна схіліў галаву. – За гэта я гатовы патлумачыць тое, пра што раней лічыў годным маўчаць, каб толькі не ўблытваць у гэтую цёмную гісторыю маю чароўную Рахель.

Шынкароўна шумна ўздыхнула, намагаючыся здушыць усхліп, а інжынер глуха працягнуў:

– Раней я даваў вам слова, Канстанцін Мікалаевіч, што не маю дачынення да забойства. Гэта сапраўды так, і ад слова свайго я не адмаўляюся. Аднак я бачу, што цяпер больш не мушу ўтойваць сапраўдную прычыну свайго ад’езду, які быццам бы ускосна пацвярджае маю злачыннасць. Спадзяюся, цяпер ніхто не абвінаваціць гэтую дзяўчыну ў тым, што яна са мной заадно, на што б мяне ні асуджалі. Адзінае, у чым мы сапраўды выступілі супольна, дык гэта ў нашым жаданні пабрацца шлюбам. Увечар той пятніцы я паехаў на станцыю, каб раніцай сесці на цягнік да Вільні. Там я мусіў атрымаць дазваленне ад біскупа на шлюб з Рахель. Праз дзень я мусіў вярнуцца, зараз мы маглі б ужо быць жанатымі.

Яўгенія Канстанцінаўна шморгнула носам не горш за шынкароўну: ну, за што гэтым закаханым столькі выпрабаванняў? Гэтым разам яна не стала стрымліваць уяўленне, і розум дзявіцы ўжо выштукоўваў аналагічны сюжэт, але з удзелам уласным і некага яшчэ, хто зараз быў за сотню вёрст адсюль.

– А што ж тычыцца асобы забітага і як гэта звязана з золатам? – спытаў татухна.

Штэйн заўважна змагаўся з самім сабой.

– Людвіг Восіпавіч, я пытаюся не дзеля таго, каб асуджаць вас, – запэўніў яго Канстанцін Мікалаевіч. – Я хачу не менш вашага хутчэй вызваліць вас адсюль, таму мне трэба ведаць праўду. Слову вашаму я веру, аднак прашу, каб вы былі са мной шчырым.

Навошта толькі татухна цягне? Сказаў бы адразу, што ведаюць яны пра Файна і ўсё астатняе, аднак, перахапіўшы непрыхільны пагляд пана Пракшына, Яўгенія Канстанцінаўна сумелася. Дык гэта ён знарок – учыніў інжынеру праверку!

– Так, вы маеце рацыю, хопіць ламаць камедыю, – інжынер горка ўсміхнуўся. – Я мушу нарэшце прызнацца, кім я ёсць. Дагэтуль вы ведалі мяне як Штэйна, аднак насамрэч гэта дзявочае прозвішча маёй маці. Па бацьку я мусіў быць Людвігам Файнам, але ж яны з маці праз пэўныя абставіны вырашылі, што бяспечней будзе змяніць гэта імя.