Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений

Omnem palmitem in Me non ferentem fructum Pater tollet eum, et omnem, qui fert fructum, purgabit eum, ut fructum plus afferat.

Difficulter reciduntur vitia, quae nobiscum creverunt.

Serit arbores senex, quae alteri saeculo prosint.

Parsimonia est scientia vitandi sumptus supervacuos.

Omnis pontifex ad offerenda munera et hostias constituitur.

Adhibenda est in iocando moderatio.

Prohibenda maxime est ira in puniendo.

Nulla aetas ad discendum sera est.

Adulescentia tempus discendi est, multa enim adulescentibis discenda sunt, quae viris proderunt.

Domine Deus, mittere digneris sanctum angelum Tuum de caelis, qui custodiat, foveat, protegat, visitet atque defendat omnes habitantes in hoc habitaculo.

II

Mоrs Archimedis

Marcellus, consul Romanus, ad Syracusas oppugnandas missus est. Diuturna fuit obsidio, nec urbem nisi post tres annos cepit Marcellus. Archimedes, qui eo tempore Syracusis fuit, admirabili ingenio suo multas machinas invenit defendendae urbis causa et opera Romanorum disturbabat. Archimedes non senserat patriam suam captam esse, dum in pulvere quasdam formas describebat attentius. Captis Syracusis Marcellus eximia hominis prudentia delectatus caput illius parci iussit. Miles quidam autem praedandi in domum Archimedis irrupit et stricto gladio magna voce interrogavit: «Quis es?» Sed philosophus ille propter nimiam cupiditatem illud investigandi, quod requirebat, respondit solum hoc: «Noli turbare circulos meos». Itaque a milite obtruncatum esse traditur.

Ex Novo Testamento

Et egressus Iesus de templo ibat, et accesserunt discipuli Eius, ut ostenderent Ei aedificationes templi. Ipse autem respondens dixit eis: “Videtis haec omnia, amen dico vobis: non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur”.

Et descendentibus illis de monte, praecepit illis, ne cui, quae vidissent, narrarent, nisi cum Filius hominis a mortuis resurrexerit. Et verbum continuerunt apud se conquirentes, quid esset, cum a mortuis resurrexerit.

S'unt quid'am, qui m'e dic'ant non 'esse po'etam:

S'ed qui m'e vend'it b'ybliop'ola put'at. (Martialis)

Словарь

a от, из

filius, ii m сын

*parsimonia, ae f бережливость

accedo, cessi, cessum 3 подходить

fluvius, ii m река, поток

*pater, patris m отец

ad к

forma, ae f форма, изображение

patria, ae

f отечество

adhibeo, bui, bitum 2 применять

*foveo, fovi, fotum 2 благоволить, поощрять, питать

pecco 1 грешить

*admirabilis, e удивительный

fructus, us m плод

Plus больше

adulescentia, ae f юность

gladius, ii m меч

*pontifex, ficis m епископ

adulescens, entis m юноша, подросток

habitaculum, i n жильё, обиталище

Post после

aedificatio, onis f

здание

habito 1 жить

*praecipio, cepi, ceptum 3 заповедовать

aetas, atis f возраст

hic, haec, hoc этот

praedor 1 грабить

affero, attuli, allatum, afferre приносить

homo, minis m человек

prosum, fui, –, prodesse приносить пользу

ago, egi, actum 3 делать

*hostia, ae f жертва

*prohibeo, bui, bitum 2 запрещать

alter, era, erum другой из двух

Iesus, u m Иисус

propter из-за, по причине

amen евр. аминь, истинно

ille, illa, illud тот

*protego, texi, tectum 3 защищать

angelus, i m ангел

impie adv. нечестиво

*prudentia, ae f мудрость

annus, i m год

inde adv. оттуда

pulvis, eris m пыль

apud у, возле

ingenium, ii n дарование

punio 4 наказывать

arbor, oris f дерево

inrigo 1 поливать, орошать

*purgo 1 очищать

Archimedes, is m Архимед

interr

ogo 1 спрашивать

puto 1 думать, полагать

atque и

invenio, veni, ventum 4 находить

quattuor четыре

attentus, a, um внимательный

investigo 1 исследовать

quidam, quaedam, quiddam некий

autem же, но

iocor 1 шутить

recido, cidi, cisum 3 отсекать, устранять

bybliopola, ae m книгопродавец

ipse, ipsa, ipsum сам

relinquo, linxi, lictum 3 оставлять

caelum, i n небо

ira, ae f гнев