Папараць-кветка

Лабыш. Дзяўчыне ж трэба са слязьмі замуж выходзіць. Калі каторая, кажуць, на вяселлі сваім не плача, дык потым замужам адплача тое.

Яніна. Каб мяне аддавалі за Лявона, то я і не думала б плакаць.

Анатоль. Што пра таго злачынца думаць: яму ўжо не вярнуцца з турмы жывому.

Надзя. А суда яшчэ не было, так што невядома, колькі прысудзяць. (Ідзе ў суседні пакой.)

Янук. Пакуль суд, здароўе ўсё вымуць.

Чуюцца ржанне коней, звон бразготак і музыка.

Анатоль. Прыданыя на двары ўжо.

Яніна. Усё роўна не буду жонкай Ганецкага.

Янук. Дык што нам рабіць? Пачынаць вяселле ці дахаты ісці?

Марыля. Але радня пазбіралася, суседзі, і ходзяць усе па двары, як непрыкаяныя.

Анатоль. Ёй, відаць, прыемна народ круціць. (Выходзіць.)

Лабыш

(да Яніны). Досыць хліпаць тут! Замры! (Ідзе ў суседні пакой.)

Марыля (да Янука). Ідзі па каравай, а я па ручнік пайду.

Янук і Марыля ідуць у суседні пакой. Уваходзіць Ляснічыха.

Ляснічыха. Да пачуе цябе гасподзь у дзень пячалі і абароне цябе імя бога.

Яніна. Прыйшлі ўсё-такі, не падвялі… А ці ж прынеслі тое, што я вас прасіла?

Ляснічыха. А плата?

Яніна. Вось вам. (Здымае з сябе залаты крыжык.) Хопіць гэтага?

Ляснічыха. А ён з чыстага золата?

Яніна. З чыстага. Там проба, глядзіце, ёсць.

Ляснічыха (паглядзеўшы яшчэ раз на крыжык

). Ну, дык трымай насоўку.

Яніна падстаўляе насоўку, і Леснічыха штосьці сыпле ёй у насоўку з паперкі.

Яніна. А з чым прыняць гэта, скажыце?

Ляснічыха. З гарэлкай, і не бойся, як заснеш усё адно.

Яніна. Вельмі дзякую вам. Вы мяне выратавалі. Цяпер я іх не баюся.

Голас знадворку. Гой, гой, вяселле да пятніцы!

Ляснічыха. Ужо і прыданыя ў хату ідуць. Спасі госпадзі, бо не стала праведнага паміж сынамі чалавечымі.

Ляснічыха выходзіць. З суседняга пакоя ў гэты час уваходзяць Лабыш, Янук з караваем, спечаным у выглядзе сонца, і Марыля з ручніком.

Лабыш. О, нешта ж нядобрае будзе: Ляснічыха на вяселле зайшла.

Янук (перахрысціўшыся). От, глупства гэта! Дасць бог, і як найлепей усё абыдзецца.

Марыля (да Яніны). А ты ўжо не плачаш, ягадка?

Яніна. Што з таго плачу майго, калі на яго ніхто ніякай увагі не звяртае. Не буду больш і твару свайго слязьмі псаваць.

Уваходзяць дзед Струкач, Альжбета, Люба і іншыя вясковыя жанчыны і дзяўчаты.

Дзед Струкач. Добры дзень у хату!

Лабыш. Хто з просам, а хто першы з носам.

Дзед Струкач. А я не прыйшоў вашай гарэлкі напіцца, паглядзець прыйшоў.

Лабыш. Няўжо ж ты за свой век яшчэ мала вяселляў бачыў?

Дзед Струкач. Шмат бачыў у добрых людзей — захацеў паглядзець у багатых.

Альжбета. Хоць жа і гора ў нас з табой, Любка, але давай прыпяём гаспадару, калі ён такі ганарысты.

Люба. Правільна, цёця: мы свайго гора не паправім тым, што пець не станем. Сваёй жалобай мы толькі ворагаў нашых цешыць будзем. (Запявае.)

У бары старым зязюля кукуе…

Усе жанчыны і дзяўчаты падхопліваюць песню.

Што Лабыш скупы дачкі не шкадуе,Каб не даць пасагу аніякага,Аддае дачку ён за багатага;За багатага, ды недарэчнага,

Непрыгожага і бессардэчнага.

Лабыш (махнуўшы рукой). А ну вас! З вамі лепш не займацца. (Ідзе ў суседні пакой.)

Уваходзіць Базыль, несучы перад сабой на белым абрусе каравай, спечаны ў выглядзе паўмесяца.

Базыль (падняўшы каравай над галавой). Светлы сярэбраны месячык прыйшоў да яснага залатога сонейка шукаць сяброўства і цеснага саюзу, каб разам свяціць днём і ноччу і ніколі не разлучацца паміж сабою. Ці згодна яснавяльможнае сонейка на такі саюз?

Янук (падняўшы каравай-сонца над галавой). Наша сонейка не па сабе сціплае і таму не можа адмовіць вяльможнаму месяцу.

Яніна кланяецца Базылю ў ногі.

Дзед Струкач. Нявест паважаюць, усяляк услаўляюць, а жонак потым б’юць і плакаць не даюць.

Янук (да Базыля). То давайце, сваток, я вам рукі аблягчу. (Бярэ ад Базыля каравай і кладзе яго пад абразы на стол разам са сваім караваем.)